Προετοιμασμένη από πολύ καιρό και αναγγελλόμενη από τον Φαρνσουά Ολάντ πριν από έξι μήνες, η γαλλική επέμβαση στο Μάλι παρουσιάστηκε ως απόφαση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση δραματικών εξελίξεων. Αυτή η σκηνοθεσία δεν στοχεύει μόνο να καταλάβει το χρυσό και το ουράνιο του Μάλι, ανοίγει προπαντός τον δρόμο για την αποσταθεροποίηση της Αλγερίας.
«Η όρεξη έρχεται τρώγοντας», λέει η παροιμία. Μετά την επανα-αποίκιση της Ακτής του Ελεφαντοστού και της Λιβύης, στη συνέχεια, προσπαθώντας να καταλάβει τη Συρία, η Γαλλία και πάλι κοιτάζει προς το Μάλι για να πάρει την Αλγερία από πίσω.
Κατά τη διάρκεια της επίθεσης κατά της Λιβύης, οι Γάλλοι και οι Βρετανοί έκαναν εκτεταμένη χρήση ισλαμιστών για την καταπολέμησει την εξουσία της Τρίπολης, δεδομένου ότι οι αυτονομιστές της Κυρηναϊκής δεν ενδιαφέρονταν για την ανατροπή του Μουαμάρ ελ-Καντάφι άπαξ η Βεγγάζη έγινε ανεξάρτητη.
Κατά την πτώση της Τζαμαχιρίας, ήμουν προσωπικά μάρτυρας της τελετής υποδοχής των ηγετών της AQIM από τα μέλη του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου στο Corinthia Hotel, το οποίο μόλις είχε ασφαλιστεί από μια βρετανική ομάδα που ήρθε ειδικά από το Ιράκ.
Ήταν προφανές ότι ο επόμενος στόχος της δυτικής αποικιοκρατίας θα ήταν η Αλγερία και ότι η AQIM θα έπαιζε κάποιο ρόλο εκεί, αλλά δεν έβλεπα ποια σύγκρουση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογηθεί μια διεθνή επέμβαση.
Το Παρίσι εκπόνησε ένα σενάριο με το οποίο εισέρχεται ο πόλεμος στην Αλγερία από το Μαλί.
Λίγο πριν τη κατάληψη της Τρίπολης από το ΝΑΤΟ, οι Γάλλοι κατέφεραν να δωροδοκήσουν και να αναποδογυρίσουν ομάδες των Τουαρέγκ. Είχαν το χρόνο για να τους χρηματοδοτήσουν πλουσιοπάροχα και και να τους οπλίσουν, αλλά ήταν ήδη πολύ αργά για να παίξουν ένα ρόλο στο έδαφος.
Μόλις τελείωσε ο πόλεμος, επέστρεψαν στην έρημο τους.
Οι Τουαρέγκ είναι ένας νομαδικός λαός που ζει στην κεντρική Σαχάρα και στα σύνορα με το Σάχελ, ήτοι σε ένα μεγάλο κοινόχρηστο χώρο μεταξύ της Λιβύης και της Αλγερίας, του Μαλί και του Νίγηρα.
Και αν έλαβαν την προστασία από τα πρώτα δύο κράτη, αντίθετα τους σνόμπαραν τα δυο τελευταία.
Ως εκ τούτου, από τη δεκαετία του ’60, οι Τουαρέγκ δεν έπαψαν να αμφισβητήσουν την κυριαρχία του Μάλι και του Νίγηρα στη γη τους. Με κάθε λογική, οι ένοπλες ομάδες οπλισμένες από τη Γαλλία αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τα όπλα τους για να διεκδικήσουν τις απαιτήσεις τους στο Μάλι. Το Εθνικό Κίνημα για την Απελευθέρωση του Azawad (MNLA) πήρε την εξουσία σε όλο σχεδόν το βόρειο Μαλί, όπου ζει. Ωστόσο, μια μικρή ομάδα ισλαμιστών Τουαρέγκ, η Ansar Dine που συνδέεται με την AQIM, το εκμεταλλεύτηκε για να επιβάλει το νόμο της Σαρίας σε ορισμένες περιοχές.
Στις 21 Μαρτίου 2012, διαπράχθηκε ένα περίεργο πραξικόπημα στο Μάλι.
Μια μυστηριώδης «Επιτροπή για την αποκατάσταση της δημοκρατίας και την αποκατάσταση του κράτους» (CNRDRE) ανέτρεψε τον Πρόεδρο Amadou Toumani Toure και δήλωσε ότι θέλει να αποκαταστήσει την κυριαρχία του Μάλι στα βόρεια της χώρας. Ακολουθεί μεγάλη σύγχυση, καθώς οι πραξικοπηματίες δεν ήταν σε θέση να εξηγήσουν πώς η δράση τους θα βελτιώνε την κατάσταση.
Η ανατροπή του Προέδρου είναι ακόμη πιο περίεργη λόγω του γεγονότος ότι προβλέπονταν προεδρικές εκλογές πέντε εβδομάδες αργότερα όπου ο απερχόμενος πρόεδρος δεν θα έπαιρνε μέρος.
Η CNRDRE αποτελείται από αξιωματικούς που εκπαιδεύτηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εμποδίζει τη διεξαγωγή των εκλογών και μεταδίδει την εξουσία σε έναν από τους υποψήφιους, ήτοι τον γαλλόφιλο Dioncounda Traore.
Η ταχυδακτυλουργία αυτή επικυρώθηκε από την ECOWAS, της οποίας ο πρόεδρος δεν είναι άλλος από τον Alassane Ouattara, ο οποίος ανάλαβε την εξουσία στην Ακτή του Ελεφαντοστού ένα χρόνο νωρίτερα, μετά από επέμβαση του γαλλικού στρατού .
Το πραξικόπημα αυξάνει την εθνοτική διαίρεση της χώρας. Οι μονάδες ελίτ του στρατού του Μαλί (εκπαιδευμένου στις ΗΠΑ), έχουν διοίκηση Τουαρέγκ οι οποίοι προσχώρησαν στην εξέγερση με τα όπλα και τις αποσκευές τους.
Στις 10 Ιανουαρίου, η Ansar Dine -υποστηριζόμενη από άλλες ισλαμικές ομάδες- επιτίθεται στην πόλη Konna. Ξεφεύγουν λοιπόν από το έδαφος των Τουαρέγκ για να επεκταθούν τον ισλαμικό νόμο στα νότια του Μαλί. Ο μεταβατικός Πρόεδρος Dioncounda Traore κηρύσσει την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και καλεί τη Γαλλία για βοήθεια.
Το Παρίσι επεμβαίνει στις ώρες που ακολουθού για να αποτρέψει την κατάληψη της πρωτεύουσας Μπαμάκο.
Σαν να τα είχαν προβλέψει, τα Ηλύσια είχαν προ-τοποθετήσει στο Μάλι άνδρες του 1ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών των Πεζοναυτών («το αποικιακό») και του 13ου Συντάγματος δραγόνων αλεξιπτωτιστών, ελικόπτερα του COS, τρία Μιράζ 2000D, δύο Μιράζ F-1 τρία C135, ένα C130 Ηρακλή και ένα C160 Transall.
Στην πραγματικότητα, είναι μάλλον απίθανο ότι η Ansar Dine αποτέλεσε πραγματική απειλή, γιατί η πραγματική δύναμη μάχης της , δεν είναι οι ισλαμιστές, αλλά οι εθνικιστές Τουαρέγκ, οι οποίοι δεν έχουν καμία φιλοδοξία στο νότιο Μαλί.
Για να διεξάγει τη στρατιωτική επέμβαση, η Γαλλία ζήτησε βοήθεια από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αλγερίας.
Το Αλγέρι είναι παγιδευμένο: είτε να συμφωνήσει να συνεργαστεί με την πρώην αποικιοκρατική δύναμη είτε να αναλάβει τον κίνδυνο της παλινδρόμησης ισλαμιστών στο έδαφός του.
Μετά από κάποιο δισταγμό, συμφώνησε να ανοίξει τον εναέριο χώρο του για τη διαμετακόμιση των γαλλικών δυνάμεων.
Αλλά τελικά, μια αγνώστη ισλαμιστική ομάδα επιτέθηκε σε εργοστάσιο φυσικού αερίου της British Petroleum στη νότια Αλγερία κατηγορώντας το Αλγέρι για συνενοχή με το Παρίσι στην υπόθεση του Μάλι. Περίπου εκατό άτομα κρατούνται όμηροι, αλλά όχι μόνο Αλγερινοί και Γάλλοι. Ο στόχος είναι προφανώς να διεθνοποιηθεί η σύγκρουση, μεταφέροντας την στην Αλγερία.
Η τεχνική της γαλλικής παρέμβασης είναι μια διασκευή αυτής της κυβέρνησης Μπους: χρήση ισλαμικών ομάδων για να δημιουργηθούν συγκρούσεις και μετά να παρεμβαίνει και να εγκατασταθεί επί τόπου με το πρόσχημα της επίλυσης των συγκρούσεων.
Για το λόγο αυτό η ρητορική του Φρανσουά Ολάντ δεν απηχεί από αυτή για τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας », που όμως εγκατέλειψε πρόσφατα η Ουάσιγκτον.
Ξαναβρίσκουμε σε αυτό το παιχνίδι τους συνήθεις πρωταγωνιστές: το Κατάρ αγόρασε μετοχές από μεγάλες γαλλικές εταιρείες με έδρα το Μάλι, και ο εμίρης της Ansar Dine είναι εγγύς της Σαουδικής Αραβίας.
Ο πυρομανής-πυροσβέστης είναι επίσης μαθητευόμενος μάγος.
Η Γαλλία αποφάσισε να ενισχύσει τον μηχανισμό καταπολέμησης της τρομοκρατίας, το σχέδιο Vigipirate. Το Παρίσι δεν φοβάται δράση από τους ισλαμιστές του Μάλι επί γαλλικού εδάφους, αλλά την παλινδρόμηση των τζιχαντιστών από τη Συρία.
Πράγματι, για δύο χρόνια, η DCRI (γαλλικές μυστικές υπηρεσίες) προώθησε την πρόσληψη νέων Γάλλων μουσουλμάνων για να μάχονται με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (ASL) κατά του συριακού κράτους.
Λόγω της κατατρόπωσης του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, οι τζιχαντιστές επιστρέφουν αυτή την εποχή στην πατρίδα τους, όπου θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό, σε αλληλεγγύη με την Ansar Dine, να χρησιμοποιούν τις τρομοκρατικές τεχνικές που διδαχτήκαν στη Συρία.