Suriye’ye karşı yürütülen savaşın başlangıcından beri, ABD Hükümeti Bulgaristan’dan 500 milyon Dolar değerinde Sovyet tipi silahlar satın aldı. Bunlar arasında 18 800 taşınabilir tanksavar bombaatar ve 700 adet tanksavar Konkurs füze sistemi de bulunmaktadır.

Bu silahlar SOCOM’lar (Pentagon’a bağlı Special Operations Command) aracılığıyla Suriyeli « isyancılara » teslim edildi. İşlemler, 1993 yılından beri, ABD Ordusunun Fort Meade’deki 902nci isyan bastırma grubuna bağlı faaliyet gösteren Benjamin Worrell adlı ajana ait Delaware (Purple Shovel) isimli bir paravan şirket üzerinden gerçekleştirildi. İlginçtir, bu silahların büyük bölümü IŞİD’in eline geçti [1]. Yakın zamanda yazdığımız bir makalede, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un Hırvatistan’dan, Suriyeli « İsyancılara » Ürdün üzerinden tanksavar silah tedarik etmesi talebinde bulunduğundan söz etmiştik [2]. Ve artık bu silahların büyük çoğunluğu IŞİD’in eline geçmiş durumda.

Balkan Investigate Reporting Network (BİRN) [3]’de Maria Petkova imzasıyla yayınlanan bir araştırmada, Bulgaristan’ın Suriye’deki teröristlere ve ABD’nin bir başka uzantısına silah tedarik ettiği kanıtlanıyor. Her ne kadar NATO ve Washington önderliğindeki IŞİD karşıtı koalisyon üyesi olan Bulgaristan Suriye’de sadece insani amaçlı operasyonlara katıldığını beyan etse de, BGM-71 TOW gibi ABD menşeli tanksavar silahları bu şekilde IŞİD’in eline geçiyor.

Ekim 2014’ten itibaren, Saudi Arabian Cargo isimli havacılık şirketine ait Boeing 747 Jumbo Jet tipi kargo uçakları, Sofya uluslararası havalimanına inmeye başladı. İşin ilginç yanı şu ki demir perdenin yıkılmasından beri Sofya’ya hiç kargo uçağı inmemişti. 2014 Ekim ayı sonunda iki, Kasım 2014’te bir, Aralık 2014’te dört ve Mart ve Mayıs 2015’te ise birer Suudi kargo uçağının Sofya’ya uçuş yaptığı belgelendi. Uçuş planlarına göre Suudi uçakları Cidde havalimanından boş kalktıktan sonra Sofya’ya indiler ve Bulgar Ordusuna ait bir birimin sıkı gözetiminde yükleme yapıldıktan sonra, Ürdün sınırına 100 km mesafedeki Suudi havalimanı Tabuk’a geri uçtular.

İlginç bir veri daha, bu uçakların kalkış ve iniş izinlerinin, bu izinleri Sivil Havacılık’tan alan normal kargo uçaklarından farklı olarak Savunma Bakanlığı tarafından verilmiş olmasıdır. Uluslararası Sivil Havacılığa ilişkin Şikago Konvansiyonunun 18 numaralı eki, Avrupa Konseyinin CEE 3922 sayılı yönetmeliğinin Ek III’ü ve Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının elkitabındaki 9284 sayılı belgeye (Havayoluyla nakli yapılan tehlikeli maddelerin güvenliğine ilişkin teknik talimatlar) göre, sivil uçak olarak kayıtlı olan yabancı uçaklara verilen bu tür izinler tehlikeli madde taşıdıklarının bir göstergesidir. Bu uçuşlar, özel uçuşlar olarak kabul edilmekte ve Başkanlık uçaklarıyla aynı önceliğe sahiptirler. Böylece, Sofya havalimanı apronunda, silah ve mühimmat naklinde kullanılan askeri türde sandıkların yüklendiği görüldü. Her uçakta yaklaşık olarak 80 ton yük bulunuyordu.

Daha sonra, Birleşik Arap Emirliklerine ait Etihad Cargo şirketine ait Airbus A330F ve Boeing 777F tipi uçaklar bu özel uçuş rejimi dahilinde Sofya havalimanına gelmeye başladı. Bunlar Abu Dabi’den kalkıyorlardı. 2015 Haziran’ından Ağustos ortasına kadar bu şirkete bağlı kargo uçakları, Sofya’dan bu özel yüklerle beş uçuş gerçekleştirdiler. 19 Ekim’de, Etihad Cargo’ya ait bir kargo uçağı Bulgaristan’ın Burgaz havalimanına inip özel yükünü aldıktan sonra, Etihad Cargo’nun tüm uçuşlarının vardığı havalimanı olan El Dafra askeri üssüne doğru havalandı. Bu hava üssü, Suriye ve Irak’taki IŞİD hedeflerini bombalayan Fransız Rafale ve Amerikan F-22 uçaklarını barındırıyor.

Ağustos 2015’ta yayınlanan, Bulgaristan’ın savunma sanayi ihracatına ilişkin yıllık raporda, yılın ilk bölümünde, Suudi Arabistan’a 85 milyon euro değerinde silah sevkiyatının yapıldığı belirtiliyor. Ağustos ayından 2915 yılı sonuna kadar, Suudi Arabistan’a 29 milyon euro değerinde silahın sevkiyatına devam edilmiş. Bulgar Hükümeti, 2014-2015 yılları arasında, Suudi Arabistan’a sattıklarının dışında nihai kullanıcının Birleşik Arap Emirlikleri olduğu silah satış ruhsatları verdiğini kabul etti. Bulgaristan’ın 2014-2015 yılları arasında Birleşik Arap Emirliklerine sattığı silahların toplam tutarı ise 30 milyon euro.

Birleşmiş Milletlerin yayınladığı bir raporda, Bulgaristan’dan Suudi Arabistan’a Saudi Arabian Cargo şirketine ait bir Boeing 747 Jumbo Jetiyle taşınan malların ayrıntılı listesi yer alıyor. Listeye göre uçakta Toyota kamyonetlerine montaj sistemine sahip 827 ağır makineli tüfek ve 120 adet SPG-9 tanksavar sistemi bulunuyordu [4]. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, Batı’nın ürettiği modern silahlarla donatılmıştır, bu da Sovyet tipi Bulgar silahlarını kendi orduları için almış olmaları olasılığını ortadan kaldırıyor. Bulgar askeri istihbaratındaki bir üst düzey yetkili, BİRN’e bu silahların aslında « Suriye Muhalefetine » yönelik olduğunu ve bunların bir bölümünün Yemen’e de ulaşmış olabileceğini kabul ediyor. Tıpkı yakın zamanda IŞİD’in cephaneliğinde karşımıza çıkan Hırvat ve Bulgar silahları gibi.

Çeviri
Osman Soysal

[1Report: Islamic State may have taken anti-tank weapons from Syrian rebels”, Thomas Gibbons-Neff, The Washington Post, September 7, 2014

[2«Pourquoi a-t-on admis la Croatie dans l’Union européenne ?», Valentin Vasilescu, Réseau International, 12 juillet 2013.

[3War Gains: Bulgarian Arms Add Fuel to Middle East Conflicts”, Maria Petkova, Balkan Investigative Reporting Network, December 21, 2015.

[4«Le mystère des milliers de camionnettes Toyota de l’EI», Valentin Vasilescu, Réseau International, 9 octobre 2015.