Ποιο είναι το παιγνίδι της Άνγκελα Μέρκελ με την Τουρκία;

Θα εφαρμοστεί η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας της 18 Μάρτη 2016; Επίσημα, η Τουρκία θα πρέπει να λάβε 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε δύο χρόνια και να επωφεληθεί από την απαλλαγή της βίζας στο χώρο Σένγκεν σε αντάλλαγμα για το κλείσιμο των συνόρων της και την επιστροφή στο έδαφος της των μεταναστών που παρόλα αυτά κατάφεραν να εισαχθούν στην Ένωση.

Η συμφωνία αυτή δεν ασχολείται ούτε με το 1,8 εκατομμύριο μετανάστες που έχουν εισέλθει στην ΕΕ από την Τουρκία, ούτε με τα 2,7 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που σταθμεύουν στην Τουρκία.

Ένα μήνα μετά την υπογραφή της, μόνο 325 μετανάστες επεστράφησαν στην Τουρκία και 103 Σύροι πρόσφυγες έγιναν δεκτοί νομίμως στην ΕΕ.

Είναι πρόδηλο ότι δεν είναι για αυτό το λόγο που οι Βρυξέλλες είχαν υποσχεθεί 6 δις ευρώ. Ήταν πράγματι μια συγκαλυμμένη χρηματοδότηση του πολέμου· μια χρηματοδότηση από την Ένωση κατόπιν ρητού αιτήματος της Γαλλίας και της Γερμανίας.

Το ταξίδι Άνγκελα Μέρκελ στην Τουρκία στις 23 Απριλίου, στόχευε, σύμφωνα με το Βερολίνο, στο να ολοκληρωθεί η εφαρμογή της συμφωνίας. Η Γερμανίδα καγκελάριος επισκέφτηκε εντούτοις το στρατόπεδο μοντέλο Nizip-2· το μόνο στρατόπεδο που τηρείται σωστά στην Τουρκία και δεν είναι με κανένα τρόπο αντιπροσωπευτικό από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων από τη Συρία.

Αυτή η παράξενη επίσκεψη, από την οποία αποκλείστηκαν οι δημοσιογράφοι υπέρ και μόνο των επίσημων υπηρεσιών επικοινωνίας, έδωσε τη δυνατότητα για τη λήψη υπέροχων φωτογραφιών της καγκελαρίου με καλά θρεμμένα και ακμάζοντα παιδιά· ένας τρόπος για να πουν χωρίς να το πουν ότι η Τουρκία δεν έχει ανάγκη από τα χρήματα της ΕΕ για τη φροντίδα των πρόσφυγων, αλλά για να συνεχίσει τον πόλεμο.

Η Γερμανία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο κατά της Συρίας. Ήταν εκείνη που προμήθευσε, το 2005, το όπλο που χρησιμοποιήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ για τη δολοφονία του Ραφίκ Χαρίρι. Ήταν εκείνη που οργάνωσε το 2012, τη συνάντηση των «Φίλων της Συρίας» στο Abu Dhabi, κατά την οποία οι αποικιακές δυνάμεις μοιράστηκαν τις μελλοντικές παραχωρήσεις των κοιτασμάτων του συριακού φυσικού αερίου. Ήταν πάλι αυτή που διευκόλυνε, επίσης, το 2012, τη σύνταξη του μυστικού σχεδίου του Jeffrey Feltman για τη συνολική και άνευ όρων συνθηκολόγηση της Συρίας. Και ήταν πάλι αυτή που συνεχίζει ακόμη αυτό το σχέδιο στη Γενεύη, μέσω του Volker Perthes, αναπληρωτή του Stefan De Mistura.

Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού στο Gaziantep, η καγκελάριος δήλωσε: « Ζήτησα (...) και πάλι να έχουμε περιοχές όπου η κατάπαυση του πυρός θα είναι ιδιαίτερα ενισχυμένη και όπου θα εξασφαλιστεί ένα επίπεδο επαρκούς και εγγυημένης ασφάλειας ». Για τα δυτικά πρακτορεία ειδήσεων, παρείχε επομένως στήριξη στο τουρκικό σχέδιο της «ζώνης απαγόρευσης πτήσεων» εντός του συριακού εδάφους. Εντούτοις, η θέση αυτή είναι τελείως τυπική, διότι η εφαρμογή της θα συνεπαγόταν μια ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας την οποία έχουν ήδη αρνηθεί η Ρωσία, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Είναι δύσκολο να ερμηνευτεί η γερμανική θέση. Ενώ είναι σαφές ότι η Μαντάμ Μέρκελ επιδιώκει να βοηθήσει τον Τούρκο σύμμαχό της, να τον καταφέρει να σταματήσει τις ροές μεταναστών και να τον βοηθήσει να συνεχίσει τον πόλεμο κατά του συριακού λαού, είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι δεν ανησυχεί για την επέκταση των τρομοκρατικών δραστηριοτήτων του στην Ευρώπη, ούτε για το αναγγελλόμενο σχέδιο του να στερήσει της ιθαγένειας τους 6 εκατομμύρια Τούρκοι, γεγονός το οποίο θα προκαλέσει ένα νέο κύμα μετανάστευσης.