İran’da Devrimin Rehberi bakış açısını düzeltiyor

İran’da Devrimin Rehberi Ayetullah Ali Hamaney bakış açısını derinden değiştirdi:

– 13 Ağustos 2018’de ABD’nin ülkesine yönelik yaptırımlarının dış değil iç nedenlere, yani Ruhani yönetiminin ekonomi yönetiminden kaynaklandığını açıklıyordu.

– 15 Ağustos’ta, Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif’e ABD ile nükleer ilişkin 5+1 mutabakatını (JCPoA) müzakere etme izni vermekle hata yaptığını kabul ediyordu.

Mart 2013’te yani Mahmut Ahmedinejad’ın başkanlığının son aylarında Rehber, geleceğin Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ekibine Umman’da Başkan Obama’nı özel temsilcileri Jake Sullivan ve William Burns ile gayri resmi temaslar yürütme izni vermişti. O zamanlar bu konuda şu satırları yazmıştır:

« Bu görüşmelerden en azından iki karar elde edilebilmiştir. Öncelikle Devrimin Rehberi Ayetullah Ali Hamaney, Mahmut Ahmedinejad’ın özel kalem müdürü ve eş tarafından akrabası Devrim Muhafızlarının eski istihbarat sorumlusu İsfendiyar Rahim Maşayi’yi başkanlık yarışının dışında bırakacaktır. Böylece İran’ın uluslararası oluşumlarda ses tonu düşecektir. Ardından da ABD de İran karşıtı müttefiklerinin sesini kısacak ve yaptırımlara son vermek üzere kilitlenen nükleere ilişkin 5+1 müzakerelerini çözeceklerdir » [1].

O dönem İran’da şiddetle eleştirilmiş ve Rehbere sorumlusu olmadığı tutumları isnat etmekle suçlanmıştık.

Daha önce de öngördüğümüz gibi Cumhurbaşkanı Şeyh Hasan Ruhani’nin ekibi, örneğin üniversitelerin atom fiziği bölümlerini kapatmayı, dolayısıyla de yeniden az eğitimli bir devlet olmayı kabul ederek müzakereler sırasında İran’ın çıkarlarını savunmayı denemedi. O dönem, gizice Avrupa’ya yönelik bir boru hattının inşasına ilişkin devam eden müzakereler sırasında Avusturya tarafından rüşvet dağıtıldığını ifşa etmiştik. Olayları devamında İran halkının sırtından egemen sınıfın bir kesiminin zenginleşmesi sürecine tanık olduk.

Ağır hasta olan Rehber belki de o sırada felaketin boyutlarını tam olarak değerlendiremedi. Bugün yeniden dümeni ele almayı deniyor.