H αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, έκδοση Τραμπ

Ο Λευκός Οίκος δημοσίευσε, στις 4 Οκτωβρίου 2018, τη νέα " Εθνική Στρατηγική για την Αντιτρομοκρατία " (National Strategy for Counterterrorism) [1]. Το έγγραφο αυτό παρουσιάζεται ως διακοπή με αυτό που του προηγήθηκε για το ζήτημα, το προηγούμενο κείμενο που χρονολογείται από τη διοίκηση του Ομπάμα, κυκλοφόρησε το 2011. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για συμβιβασμό μεταξύ του προέδρου Τραμπ και του Πενταγώνου .

Προοίμιο

Η τρομοκρατία είναι μια μέθοδος μάχης στην οποία κάθε στρατός διατηρεί το δικαίωμα να προσφύγει. Οι πέντε μόνιμες δυνάμεις του Συμβουλίου Ασφαλείας έκαναν στοχευμένη χρήση της κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Εκείνη την περίοδο, οι τρομοκρατικές ενέργειες αποτελούσαν είτε μηνύματα από κράτος σε άλλο κράτος είτε μυστικές επιχειρήσεις που αποσκοπούσαν στην παρεμπόδιση ενός πρωταγωνιστή. Σήμερα, γενικεύονται. Δεν συμμετέχουν πλέον στον μυστικό διάλογο μεταξύ των κρατών, αλλά αποσκοπούν στην αποδυνάμωσή τους.

Για παράδειγμα, για τους Γάλλους αναγνώστες μας, θυμίζουμε ότι κατά τη διάρκεια του λιβανικού εμφυλίου πολέμου, ο πρόεδρος Μιτεράν επιχορήγησε την επίθεση κατά του γραφείου στρατολόγησης της Δαμασκού, προκαλώντας 175 θανάτους, σε αντίποινα για τη δολοφονία του πρεσβευτής της Γαλλίας στη Βηρυτό, Louis Delamarre. Ή ακόμη, το 1985, ο πρόεδρος Μιτεράν έδωσε διαταγή ανατίναξης ενός πλοίοου της Greenpeace, του Rainbow Warrior , σκοτώνοντας 1 άτομο, επειδή η παρουσία του εμπόδιζε τη συνέχιση πυρηνικών δοκιμών στον Ειρηνικό.

Ασάφειες

Τρεις αμφισημίες παραμένουν μόνιμες στην αμερικανική ρητορική από το 2001:

– Η έννοια του "Παγκοσμίου Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας" (GWOT), που διατυπώθηκε από τον Τζορτζ Μπους τον νεώτερο, δεν είχε ποτέ το παραμικρό νόημα. Η λέξη "τρομοκρατία" δεν σημαίνει εχθρούς, αλλά μια μέθοδο καταπολέμησης. Επομένως, ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» δεν έχει περισσότερη σημασία από τον «πόλεμο κατά του πολέμου». Επρόκειτο στην ουσία να ανακοινωθεί ό τι o Ντόναλντ Ράμσφελντ ονόμασε τον «ατελείωτο πόλεμο»: δηλαδή η στρατηγική του ναυάρχου Arthur Cebrowski της καταστροφής των κρατικών δομών των χωρών που δεν συνδέονται με τη παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

– Η ανάπτυξη των μουσουλμανικών οργανώσεων που ασκούν τη τρομοκρατία βασίζεται σε μια ιδεολογία, αυτή του πολιτικού ισλάμ, που υπερασπίζεται και διαδίδεται από την Αδελφότητα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Ταυτόχρονα, μια παραλλαγή αυτής της ιδεολογίας διαδίδεται από ορισμένα ιρανικά ρεύματα, παρότι τα τελευταία σπάνια χρησιμοποιούν τη τρομοκρατία. Είναι μάταιο να καταπολεμηθεί το σύμπτωμα (τον πολλαπλασιασμό των τρομοκρατικών ενεργειών) χωρίς να καταπολεμήσουμε την ασθένεια (το πολιτικό Ισλάμ).

– Η λέξη "τρομοκρατία" έχει γίνει υποτιμητική. Χρησιμοποιείται συχνά για οργανώσεις που ασκούν μόνο εξαιρετικά αυτή τη μέθοδο μάχης, αλλά τις οποίες ο Λευκός Οίκος θέλει να δαιμονοποιήσει (π.χ. η Χεζμπολάχ).

Εξέλιξη της αντιτρομοκρατίας

– Ο παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας που ξεκίνησε από τον πρόεδρο Μπους τον νεώτερο μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, δεν έχει επιτύχει τον δηλωμένο στόχο του. Αντίθετα, ο αριθμός των τρομοκρατικών πράξεων στον κόσμο δεν σταμάτησε να δεκαπλασιαστεί. Όλη αυτή η φασαρία δεν ήταν παρά μια δικαιολογία για να εισαχθεί μια γενικευμένη παρακολούθηση των πολιτών των ΗΠΑ (Patriot Act) και τη δημιουργία της Γραμματείας για θέματα Εσωτερικής Ασφάλειας) και για να δικαιολογήσει επιθετικούς πολέμους (Αφγανιστάν, Ιράκ).

– Ο πρόεδρος Ομπάμα έχει καθαρίσει αυτό το σύστημα. Έβαλε τέρμα σε ορισμένες πρακτικές (π.χ. τη χρήση βασανιστηρίων) και δεν χρησιμοποίησε αυτή τη ρητορική για να δικαιολογήσει τις επιθέσεις εναντίον της Λιβύης και της Συρίας. Έθαψε τη πολεμική για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, διατήρησε το Patriot Act και ανέπτυξε τις υπηρεσίες παρακολούθησης του πληθυσμού. Αναφέρθηκε στο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας μόνο για να δημιουργήσει ένα τεράστιο σύστημα στοχοθετημένων δολοφονιών, που συχνά εκτελέστηκαν με UAV (drones).Ταυτόχρονα, σκηνοθέτησε το "θάνατο" του Οσάμα Μπιν Λάντεν για να επανεντάξει τους συντρόφους του στον αρχικό μηχανισμό της CIA. Στηρίχθηκε με αυτό τον τρόπο στην Αλ Κάιντα για τις χερσαίες επιχειρήσεις στη Λιβύη και τη Συρία. Τέλος, υποστήριξε τη δημιουργία ενός Χαλιφάτου καβάλα στο Ιράκ και τη Συρία, ενώ ισχυριζόταν ότι καταπολεμούσε το Ντάες.

– Ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος είχε προγραμματίσει να βάλει τέρμα στη χρήση της τρομοκρατίας από τους Συμμάχους, αναγκάστηκε να αλλάξει τους στόχους του μετά την αναγκαστική παραίτηση του Σύμβουλου Εθνικής Ασφάλειας του, στρατηγού Michael T. Flynn. Εντέλει, ανάγκασε τις χώρες του Κόλπου να σταματήσουν να χρηματοδοτούν τρομοκρατικούς στρατούς, έβαλε τέρμα στο Χαλιφάτο ως κράτος και να έθεσε τη καταπολέμηση της τρομοκρατίας ως μια από τις αποστολές του ΝΑΤΟ.

Η νέα αντιτρομοκρατική στρατηγική των ΗΠΑ

Το νέο αμερικανικό δόγμα προσπαθεί να συμβιβάσει το στόχο του "Πρώτα η Αμερική" ( America first !)) με τα εργαλεία του ομοσπονδιακού κράτους. Θεωρεί λοιπόν ότι από τώρα και στο εξής η Ουάσιγκτον θα πολεμήσει μόνο τις τρομοκρατικές οργανώσεις που επιτίθενται στα συμφέροντά της. Αν και κατανοεί τα συμφέροντά «της» με την ευρύτερη έννοια, συμπεριλαμβάνοντας το Ισραήλ.
Για να δικαιολογήσει αυτή τη στρατηγική προσάρτηση, ανακυκλώνει τη ρητορική του Μπους Τζούνιορ διακηρύσσοντας την ανάγκη να υπερασπιστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες -συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ- , επειδή είναι «η εμπροσθοφυλακή της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της συνταγματικής διακυβέρνησης» (sic).

Ο πρόεδρος Τραμπ ορίζει επομένως ως οργανώσεις για καταπολέμηση:
– τις ομάδες τύπου Αλ Κάιντα, Ντάες, Boko Haram, Tehrik-e-Taliban, Lashkar-e-Tayyiba στο μέτρο που εξακολουθούν να ενθαρρύνουν τους στρατιώτες τους να επιτεθούν σε συμφέροντα των ΗΠΑ·
– τις ομάδες που αντιστέκονται στο Ισραήλ (Ιράν, Χεζμπολάχ, Χαμάς)·
– άλλες εξτρεμιστικές ομάδες (νεο-ναζί του Σκανδιναβικού Κινήματος Αντίστασης και του National Action Group, sikhs του Babbar Khalsa ή ακόμη τους ειδιστές).

Δεν ξεφεύγει από κανένα ότι ο ορισμός μουσουλμανικών και σιχικών ομάδων που εδρεύουν στο Πακιστάν προετοιμάζει πιθανώς μια αποσταθεροποιητική επιχείρηση σε αυτή τη χώρα. Μετά το Ντάες στην Παλμύρα, τους Ναζί στην Ουκρανία και την «επανάσταση» στη Νικαράγουα, το Πακιστάν μπορεί να είναι η τέταρτη τοποθεσία της ανατάραξης του κινεζικού σχεδίου, «Belt και Road».

Οι προτεραιότητες

Το υπόλοιπο της νέας στρατηγικής είναι η άρθρωση των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν. Ο πρόεδρος Τραμπ αναγνωρίζει ευχαρίστως ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να κάνουν τα πάντα ταυτόχρονα και ως εκ τούτου καθορίζει τις επιλογές "προτεραιότητας" του, ένας κομψός τρόπος για να εξηγεί κανείς τι δεν πρέπει να κάνει πλέον.

Ας σημειώσουμε ότι παρεμπίπτοντος ότι, ο πρόεδρος Τραμπ επικυρώνει την κράτηση τζιχαντιστών στο όνομα των νόμων του πολέμου, μια κράτηση που θα μπορούσε να είναι ισόβια δεδομένης της αδυναμίας τερματισμού αυτού του πολέμου σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Οι τρεις μεγάλες καινοτομίες είναι:

– Ο μηχανισμός, που σχεδιάστηκε για το εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών, της επιτήρησης των εισόδων στην επικράτεια και της καταγραφής των υπόπτων, θα πρέπει να επεκταθεί σε όλες τις συμμαχικές χώρες. Η "Αμερική πρώτα" δεν σημαίνει οι "Ηνωμένες Πολιτείες μόνες τις". Είτε το θέλει το Λευκό Οίκο είτε όχι, το Πεντάγωνο θα προσπαθήσει να αποκαταστήσει την «αμερικανική Αυτοκρατορία» προσποιημένο ότι θα συντονίσει τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.

– Αν υπήρχε μέχρι στιγμής μια προπαγάνδα κατά της στρατολόγησης νέων τζιχαντιστών, το Πεντάγωνο και η γραμματεία της Εσωτερικής Ασφάλειας έχουν τη άδεια να την κάνουν κρατική ιδεολογία για να κινητοποιήσουν όλη τη κοινωνία. Η αντιτρομοκρατία αναμένεται να γίνει ό τι ήταν ο αντικομμουνισμός στις ημέρες του γερουσιαστή JosephMcCarthy.

– Ενώ μάχεται κατά των ομάδων που χαρακτηρίζονται ως «τρομοκράτες», το Πεντάγωνο θα θεωρήσει από τώρα και στο εξής ότι δεν μπορεί να αποτρέψει όλες τις επιθέσεις στο έδαφός του. Για το λόγο αυτό θα αναπτύξει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης των ζημιών. Πρόκειται για μια πλήρη αλλαγή νοοτροπίας. Μέχρι τώρα, κανένας εχθρός δεν έχει φτάσει ποτέ στο αμερικανικό έδαφος και τους αμερικανικούς στρατούς που αναπτύσσονται σε όλο τον κόσμο για να επιβάλουν το νόμο της Ουάσινγκτον. Το Πεντάγωνο αρχίζει να σκέφτεται ως δύναμη άμυνας της επικράτειας.

Εν ολίγοις, αυτή η νέα εθνική στρατηγική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας απέχει πολύ από τις αναλύσεις κατά τη προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ και του Michael T. Flynn. Θα έχει μικρό μόνο αντίκτυπο σε αυτόν τον τομέα. Είναι αλλού αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε τη χρησιμότητά του: ο πρόεδρος επαναπροσδιορίζει βήμα προς βήμα τον μηχανισμό ασφαλείας του ομοσπονδιακού κράτους. Εάν εφαρμοστεί, το κείμενο αυτό θα έχει σοβαρές συνέπειες μακροπρόθεσμα. Είναι μέρος της θέλησης να μεταμορφωθούν ιμπεριαλιστικές ένοπλες δυνάμεις σε όργανα Εθνικής Άμυνας.