بازدید معاون رئیس جمهور چین ، وانگ کیشان از اسرائیل ، فلسطین ، مصر ، و امارات متحد عربی ، در راستای ایجاد ٬٬ جاده ی نوین ابریشم ٬٬ .

در پاییز ۲۰۱۳ ، چین پروژه ی خود را در رابطه ی با راه های ارتباط دریایی و به خصوص زمینی ،مطرح کرد . در این رابطه پول های هنگفتی را خرج نمود ، تا به سرعت بتواند این طرح ها را اجرا کند . مسیرهای اصلی می توانند از آسیا ، روسیه ، به سوی اروپای غربی باشند . اما طرح هایی برای ایجاد راه های ارتباطی در افریقا و آمریکای لاتین نیز دارد .

موانع سر راه جاده ی نوین ابریشم

این پروژه دو مانع پیش رو دارد : اقتصادی و استراتژیک .

از نقطه نظر چین ، این پروژه می تواند تبادل محصولات را مطابق با مدل دوران عهد عتیق انجام دهد، که از قرن دوم بعد از میلاد تا قرن پانزدهم ادامه داشت ، و چین و اروپا را از طریق دره ی فرقانه ، ایران و سوریه متصل می کرد . در آن دوران هدف انتقال محصولات از شهری به شهر دیگر بوده است ، و در هر مرحله کالاهایی با کالاهای محلی مبادله می شده . اما، در طرح معاصر ، چین قصد دارد تا به طور مستقیم و در جهان ، کالاهایی را بفروشد . این کالاها برخلاف گذشته شامل ( ابریشم و ادویه وغیره ) نمی باشند ، بلکه کالاهای مشابه اروپایی و با کیفیت برتری هستند . این مسیر بازرگانی ، به صورت یک شاه راه در آمده است . مارکو پولو از مشاهده ی ابریشم خاور دور مات و متحیر مانده بود که در ایتالیا نظیر آن وجود نداشت ، اما در دوران معاصر ، خانم آنگلا مرکل از اینکه صنایع اتومبیل کشورش به خاطر ماشین آلات رقیب چینی زمین گیر شوند ، وحشت دارد . از این رو ، کشورهای پیشرفته باید بتوانند با چین تجارت کنند و در عین حال صنایع خود را در برابر شوک اقتصادی حفظ نمایند .

چین با صادرات عمده ی محصولات خود ، می تواند جایگزین موقعیت تجاری انگلستان ، و سپس ایالات متحده شود ، که از دوران انقلاب صنعتی پیش تاز بوده اند . برای حفظ همین برتری ، چرچیل و روزولت پیمان آتلانتیک را امضا کردند ، و ایالات متحده وارد جنگ دوم جهانی شد . از این رو بعید نیست که آنگلو ساکسون ها ، برای مقابله با پروژه ی چینی ، دست به عملیات نظامی بزنند [1] ، همانگونه که در برابر پروژه های آلمان و ژاپن در سال ۱۹۴۱ عمل کردند .

پنتاگون ،طرح رایت را در سال ۲۰۱۳ ، منتشر نمود که در آن قصد داشت کشوری جدید میان عراق و سوریه به وجود آورد تا مسیر جاده ی ابریشم را از طریق بغداد و دمشق قطع کند . این ماموریت توسط داعش عملی شد ، از این رو چین مسیر خود را تغییر داد . بیجینگ دست آخر تصمیم گرفت تا آن را از طریق مصر عملی سازد ، و از این رو برای ایجاد کانال سوئز دوم سرمایه گذاری نمود و منطقه ی صنعتی بزرگی را در ۱۲۰ کیلومتری قاهره به وجود آورد [2] . هم زمان پنتاگون ٬٬ انقلاب رنگین ٬٬ در اکراین را راه انداز کرد تا مسیر اروپایی جاده ی ابریشم را قطع کند ، همچنین بحران هایی در نیکاراگوئه به وجود آورد تا از ایجاد کانال جدیدی که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل می کرد ، مانع ایجاد کند .

اما به لحاظ سرمایه گذاری های عظیم چین برای تحقق جاده ی نوین ابریشم ، باید به خاطر آورد که در قرن پانزدهم ، چین برای محافظت از قرارگاه های خود ، ناوگان دریایی بی نظری را ایجاد کرد . آدمیرال زنگ هه ( خاجه ی مزین به سه جواهر )، دزدان دریایی سری لانکا را از پای درآورد ، و پاگودهایی در اتیوپی به وجود آورد و خود برای زیارت راهی مکه شد . اما ، پس از بازگشت ، به علت سیاست های داخلی کشورش ، امپراطور جاده ی ابریشم را نادیده گرفت و ناوگان دریایی خود را آتش زد . در آن زمان بود که چین سیاست بسته ی داخلی خود را دنبال کرد . از این رو ، به لحاظ نقطه نظر چین ، پروژه ی کنونی هنوز موفق نبوده است .

در گذشته ی نه چندان دور ، چین در خاورمیانه ، برای دست یابی به منابع نفتی ، سرمایه گذاری نموده . در عراق پالایشگاه های احداث نمود که به دست داعش و نیروهای غربی که به ظاهر با اسلام گرایان در حال مبارزه بودند ، نابود شد . بیجینگ ، بزرگترین خریدار نفت سیاه سعودی است . از این رو در این کشور مجتمع نفتی یاسر- یانبو را با هزینه ی ده میلیارد دلار به وجود آورده .

امضای کنسسیون بندر هایفا در گروه بندری شانگهای اینترنشنال

اسرائیل و جاده ی نوین ابریشم

روابط میان اسرائیل و چین از زمان اهود باراک ، به وجود آمد که خانواده ی او برای فرار از چنگ نازی ها به شانگهای فرار کرده بودند . نخست وزیر پیش از ناتانیاهو ، کوشیده بود تا روابط قوی با بیجینگ به وجود آورد . تلاش های او توسط دزدان دریایی سومالی ، که از سوی واشنگتن حمایت می شدند ، باعث شد تا دریانوردی روسی و چینی در این مسیر مختل شود و ، در دهانه ی خروجی دریای سرخ متوقف بماند [3] . این هیاهو به سرعت فرو نشست . و چین اجازه ی احداث پایگاه دریایی در جیبوتی را دریافت کرد ، و اهود باراک از صحنه ی سیاسی کنار گذاشته شد .

از سال ۲۰۱۶ ، چین با اسرائیل روابط تبادل آزاد برقرار ساخته . در این چارچوب ، شانگها اینترنشنال پورت گروپ ، امتیاز بهره برداری از بنادر هایفا و آشدود را به دست آورده ، به صورتی که تا سال ۲۰۲۱ ، چین نود درصد تبادلات تجاری اسرائیل را تحت کنترل خود در می آورد . پایگذار مجله ی اینترنتی علی بابا ، جک ما ، به تل آویو همراه فرستاده های رسمی چین ، سفر کرده ، و قصد خود را از خرید چندین استرات آپ اسرائیلی بیان داشته تا بتواند از تکنولوژی برتر آنها استفاده کند .

تسهیلات نظامی ، تنها بخش عمده ی اقتصاد اسرائیل را تشکیل می دهد ، و مطابق با میل و اشتیاق چینی است . در ماه سپتامبر ، پرفسور شائول هارو ، کنفرانسی در دانشگاه هایفا با کمک انستیتوی هادسون برگذار کرد ، که به ژنرال های پنتاگون از عواقب سرمایه گذاری های چینی هشدار داد . همچنین اعلام کرد که این قرار دادها باعث می شود تا کشور به طور گسترده ای در معرض جاسوسی قرار گیرد ، و بهره برداری از بندر و زیر دریایی هایی که حامل موشک های اتمی هستند و در رابطه با نیروی ششم دریایی ایالات متحده می باشند ، مختل شود .

رئیس سابق موساد ، افرایم هالوی ، که نزدیکی او با ایالات متحده اشکار است ، خاطر نشان کرده که شورای امنیت ملی ، هرگز از سرمایه گذاری های خود سخنی به میان نیاورده است . وتصمیم گیری در این رابطه ، به منطق فرصت های تجاری
باز می گردد .باید دانست ، آیا واشنگتن اجازه ی نزدیکی میان تل آویو و بیجینگ را
صادر کرده است یا خیر .

در رابطه با پایگاه دریایی چین در جیبوتی ، به نظر نمی رسد که بیجینگ قرار داد محرمانه ای با واشنگتن در رابطه با مسیر نوین جاده ی ابریشم منعقد کرده باشد . البته ، ایالات متحده از فروپاشی اقتصاد اتحادیه ی اروپا نگران نمی باشد . و چین و روسیه در دراز مدت قصد دارند برای حفظ کشورهای غربی با یکدیگر مشارکت کنند . تاریخ نشان داده که کشورهای غربی پیوسته کوشیده اند تا این ابر قدرت ها را متلاشی سازند . و چنانچه قرار داد میان چین و ایالات متحده در مدت زمانی کوتاه یا متوسط به نفع بیجینگ باشد ، اما به تدریج خواستار نابودی و حذف تدریجی روسیه و چین می باشد .

قرار داد چینی- اسرائیلی ، به فرمول لنین باز می گردد که گفته : ٬٬کاپیتالیست ها طناب ها را فروخته اند تا با آن دار بزنند ٬٬

ترجمه توسط
Sylvia Bejanian

[1The Geopolitics of American Global Decline”, by Alfred McCoy, Tom Dispatch (USA) , Voltaire Network, 22 June 2015.

[2“گسترش چین در خاورمیانه”, بوسيله ى تی یری میسان‬, ترجمه حمید محوی, شبکه ولتر, 25 ژانويه 2016, www.voltairenet.org/article190058.html

[3« Pirates, corsaires et flibustiers du XXIe siècle », par Thierry Meyssan, Оdnako (Russie) , Réseau Voltaire, 25 juin 2010.