Tank mezarlığı. Geçit törenlerinde hala sergilenmeye devam edilen bu modellerin tamamen modası geçmiştir ve savaş alanlarında kullanılacak durumda değildirler.

Son iki ya da üç yıl süresince, Uralvagonzavod, eski T-80 BV/UD tanklarını yakın zaman önce modernleştirilen T-72 B3 tankından daha üstün düzeye yükseltecek şekilde modernize etmeye çalıştı. Bu çalışmadan T-80 BVM tank versiyonu ortaya çıkmıştır.

Bir düşman anti-tank füzesi fırlatıldıktan sonra, fırlatıldığı yerin konumu sahada hemen belirlenir. Bu yüzden T-80 BVM tankı, ekranlar, termik kameralar ve 7,5 km mesafeyi kapsayan bir lazer telemetre kullanan yeni bir atış kontrol sistemiyle donatılmıştır. Bu donanım mürettebata konumlarını değiştirmeye zaman bırakmadan tanksavar füze rampalarına hemen ateş açma ve bunları hassasiyetle vurma imkanı vermektedir.

T-80 BVM’nin korunma derecesi, T-80 BV’ye göre % 50 artmış durumdadır. T-80 BVM imhasını engelleyen dört tür zırha sahiptir. Bunların birincisi tankın çelik gövdesidir, ikincisi tankın şasisine dökülen üçüncü nesil kompozit plakalarla geliştirilmiş bir ek zırhtır. Böylece top mermileri ve tanksavar füzeler, zırhla doğrudan temasa geçmeden kinetik enerjilerini emen kompozit plakalarda patlamakta ve zırhı eritmeden ya da delmeden engellenmektedir.

Üçüncü tür koruma, yönlendirme başlıklarını körleştirerek tanksavar füzelerini uzaktan önlemek için tasarlanmıştır. T-80 BVM iki tip yaylı havalı bombaatar sistemi kullanmaktadır.

4ncü tür koruma tipi bir reaktif zırhtır (ERA: explosive reactive armour) ve ardışık tanksavar atışlarına karşı nalın türü yeni ve etkin bir patlayıcı yük kullanmaktadır. Tanksavar mühimmatını algılamakta, engellemekte ve tankın 2 ila 3 metre uzağında patlatmaktadır.

Suudi Arabistan tarafından Yemen’de kullanılan ABD’li M1-A2 Abrams tankları, ek ve reaktif zırha sahip olmadıkları için imha edildiler. Bugüne kadar ABD ordusu duyarlı zırha sahip M1-A2 tanklarını sadece İsrail’e tedarik ediyordu.

T-80 BVM tanklarında yakıt tüketimlerini düşük hızda % 50 ve normal hızda % 20 azaltan DEC (Digital Engine Control) donanımına sahip yeni GTD1250 türbinleri kullanılmaktadır. 125 mm’lik top namlusu, güdümlü tanksavar füzeleri dışında, geniş bir top mermisi yelpazesi kullanabilmektedir.

Ortaya şu soru çıkmaktadır: neden en modern tank T-14 Armata’nın denemeleri gerçekleştirirken, Sovyet döneminde ortaya çıkmış bir tankın modernizasyonu yolu tercih edildi? Dizel motora sahip tankların -30 derece Celsius sıcaklığında, çalıştırma, yağın ısınmaya başlaması ve harekete geçmek için 45 dakika süreye ihtiyaçları vardır. Reaktif motorlu tanklar için ise bu süre sadece 1 dakikadır. Reaktif motora sahip tanklar sadece ABD’li M1-A2 ve Rus T-80 tanklarıdır ve iki tank arasındaki fark M1-A2’den daha hafif olan T-80’nin hareket kabiliyetinin daha yüksek olmasıdır.

T-80 tankları 1992’den beri artık üretilmemektedir. Yaklaşın 3 000 tank muhafaza edilmiş ve depolanmıştır. 62 adet T-80 BVM tankı Zapad 2017 tatbikatına katılmıştır.

Rus Ordusu, Arktik Bölgesi koşullarına daha uygun oldukları için, 300 ila 400 T-80 BVM tankının 14ncü Rus Arktik Kolordusu bünyesine katılması kararı almıştır. Murmansk, Arkhangelsk ve Nenets bölgeleri kıyılarını savunmak üzere Rus Kuzey Filosuna destek vereceklerdir.

Valentin Vasilescu
Çeviri
Osman Soysal