Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα: ένα κτύπημα σπαθιού στο νερό

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν ξέρει πώς να αποφασίσει για να επιλύσει τις κρίσεις, αλλά να ανακατεύει τα χαρτιά για να μπορέσει να εξετάσει νέες λύσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, σημειώνοντας την έλλειψη συζήτησης γύρω από την ουκρανική σύγκρουση, ξεκίνησε τον περασμένο Μάιο μια πρωτοβουλία: την «Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα» (ΕΠΚ).

Μετά την «Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία» του Φρανσουά Μιτεράν και την «Ένωση για τη Μεσόγειο» του Νικολά Σαρκοζί, το Ελιζέ προσπάθησε να πείσει τους εταίρους του για τη χρησιμότητα ενός νέου «πράγματος». Παρεμπιπτόντως, η Γαλλία αλλάζει συχνά: η Συνομοσπονδία του Μιτεράν υποστήριζε τη συμμαχία της Δύσης και της Ανατολής, των Βρυξελλών και της Μόσχας, η μακρονιστική Κοινότητα στοχεύει αντίθετα να βάλει τους μεν κατά των δε.

Η Γαλλία, η οποία προήδρευσε του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το πρώτο εξάμηνο του 2022, ζήτησε λογικά τον μόνιμο πρόεδρο αυτής της δομής, τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου Σαρλ Μισέλ. Έσπευσε στο ανοιχτό ρήγμα με όρεξη. Πίστευε ότι θα μπορούσε να συσπειρώνει γύρω από την ΕΕ και να χαράξει τον όμορφο ρόλο εις βάρος της προέδρου της Επιτροπής, της αντιπάλου του Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Υπομονετικά οι Γάλλοι διπλωμάτες τον έβαλαν στο κουτί του στο σημείο να μην βρίσκεται καν στη σκηνή στην τελική συνέντευξη Τύπου. Όσο για την κ. φον ντερ Λάιεν, προσκλήθηκε μόνο για τυπικούς λόγους.

Η ΕΠΚ προετοιμάστηκε με τους πόρους της Ένωσης, αλλά όχι εξ ονόματος της Ένωσης. Επιπλέον, οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις δεν πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις της Ένωσης, αλλά στο βελγικό κάστρο του Val Duchesse. Αυτό ήταν αναπόφευκτο καθώς επρόκειτο να συμμετάσχουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία. Το μετά Brexit Λονδίνο εξακολουθεί να μην θέλει καμία υπερεθνική δομή και η Άγκυρα ποδοπατά το κατώφλι της ΕΕ για τόσο πολύ καιρό που δεν θέλει πλέον να παρεκκλίνει σε μια επιπλέον παρακαμπτήριο. Το Ηνωμένο Βασίλειο μάλιστα αμφιταλαντεύτηκε για τον τίτλο της «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας», ο οποίος του θυμίζει υπερβολικά την ανενεργή «Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα», πρόγονο της «Ευρωπαϊκής Ένωσης». Η Τουρκία, από την πλευρά της, απαίτησε διαβεβαιώσεις ότι η συμμετοχή της στην ΕΠΚ δεν θα ήταν άλλος ένας αντιπερισπασμός για να την κάνει να περιμένει.

Τελικά, 44 κράτη συμμετείχαν σε αυτό το φόρουμ, δηλαδή όλοι οι Ευρωπαίοι εκτός από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία που είναι σαφώς οι καθορισμένοι εχθροί. Δυστυχώς, χρειάστηκαν έξι μήνες για να προετοιμαστεί αυτό το πάρτυ που έρχεται λίγο αργά. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της, επρόκειτο να ενώνει την ήπειρο κατά των αιώνιων κακών Ρώσους που είχαν εισβάλει στη νεαρή ουκρανική δημοκρατία. Φυσικά, ορισμένα κράτη δεν το έβλεπαν έτσι. Η Τουρκία φρόντισε να τοποθετηθεί στη μέση, μεταξύ των Ουκρανών και δυτικών συμμάχων της από τη μία πλευρά και του Ρώσου συμμάχου της από την άλλη. Ή η Σερβία που, όπως και η Τουρκία, αρνήθηκε να εφαρμόσει τις αντιρωσικές κυρώσεις χωρίς καν να κρύψει τη ρωσοφιλία της. Στο κόρφο της ΕΕ, η Αυστρία και ειδικά η Ουγγαρία επέδειξαν δυνατά τη φιλία τους με τη Μόσχα, ενώ στο άκρο των χειλών τους κρατούν τον ίδιο λόγο με τις άλλες χώρες. Αλλά τώρα, την τελευταία στιγμή, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατέρριψε ένα ατού κινητοποιώντας 300.000 βετεράνους και βάζοντας τέσσερα ουκρανικά όμπλαστ να ενταχτούν στη Ρωσική Ομοσπονδία. Με αυτόν τον τρόπο, είναι αυτός που ανέτρεψε το παιχνίδι, πολύ περισσότερο από τον Εμανουέλ Μακρόν ο οποίος αμφισβήτησε μόνο τους κανόνες του παιχνιδιού.

Πράγματι, εάν το ΝΑΤΟ συνεχίσει τις μεταφορές όπλων, δεν θα επιτεθεί πλέον στις μη αναγνωρισμένες δημοκρατίες του Ντονμπάς και στον απρόσκλητο ρωσικό στρατό στην Ουκρανία, αλλά θα επιτεθεί απευθείας στη Ρωσική Ομοσπονδία επιτιθέμενη πλέον στο έδαφός της. Πριν από τριάντα χρόνια, οι Βρετανοί ήταν πεπεισμένοι ότι η Κριμαία, η Νοβορωσία και το Ντονμπάς ήταν ρωσικά εδάφη. Ο χαρακτηρισμός της προσκόλλησής τους ως «προσάρτηση» δεν θα αλλάξει την πραγματικότητα.

Επιτιθέμενο και πάλι, το ΝΑΤΟ θα καταπατήσει το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση, γεγονός που δικαιολογεί την ανεξαρτησία των περιοχών αυτών και την ελεύθερη προσχώρησή τους στην «Μητέρα Πατρίδα». Για όλα τα πρώην αποικιοκρατούμενα κράτη, θα εμφανιστεί για αυτό που είναι: ένας συνασπισμός ρεβανσιστών που προσπαθούν απεγνωσμένα να σώσουν την αιώνια κυριαρχία του στον κόσμο.

Από την άλλη, εάν το ΝΑΤΟ αποφασίσει να σταματήσει εκεί, οι ηγέτες του, οι οποίοι φωνάζουν συνεχώς ότι υπερασπίζονται την Ειρήνη και τη Δικαιοσύνη, θα εμφανιστούν ως «χάρτινες τίγρεις» σύμφωνα με το τσιτάτο του Μάο Τσε Τουνγκ. Όλοι θα συμπεράνουν ότι η εποχή της κυριαρχίας τους τελείωσε.

Τη συνάντηση άνοιξε ο πολύ ρωσοφοβικός Τσέχος πρωθυπουργός, Πετρ Φιάλα, ο οποίος έθεσε αμέσως τον αντι-Πούτιν τόνο –η προπαγάνδα πάντα προσωποποιεί τις κρατικές πολιτικές– της συνόδου. Πιστός στον εαυτό του, ο αναπόφευκτος Ουκρανός πρόεδρος, ο ηθοποιός Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μιλώντας μέσω βίντεο, ανακοίνωσε ότι τα ρωσικά τανκς σύντομα «θα παρελάσουν στην Πράγα [την έδρα της συνάντησης] και τη Βαρσοβία» (sic). Το κοινό, στωικό, απλά χειροκρότησε ευγενικά, χωρίς ζεστασιά.

Οι συναντήσεις στο περιθώριο της συνόδου κορυφής ήταν σχεδόν όλες αποτυχίες, με εξαίρεση τη σύνοδο κορυφής Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, η οποία ξεκίνησε ψυχρά αλλά συνεχίστηκε μέχρι το βράδυ.

Οι θεματικές συνεδρίες επέτρεψαν να μάθουμε τι σκέπτεται ο καθένας για την ουσία. Μετά το σαμποτάζ των αγωγών φυσικού αερίου NordStream, τέθηκε η ιδέα της προστασίας των κοινών υποδομών, χωρίς να είναι γνωστό εάν αυτό ήταν μόνο μια ανησυχία ή επίσης μια καταγγελία της επικυριαρχίας των ΗΠΑ. Η τρομοκρατική ενέργεια κατά της γέφυρας της Κριμαίας δεν είχε ακόμη πραγματοποιηθεί. Όλοι τους, παρασκηνιακά, συμφωνούν να χαιρετίσουν τα κατορθώματα των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ, ενώ αναρωτιούνται πόσο μακριά θα φτάσει η Ουάσιγκτον.

Καμία κοινή δήλωση δεν είχε προγραμματιστεί στο τέλος της συνάντησης και καμία δεν θα ήταν δυνατή. Συμφωνήθηκε το χρονοδιάγραμμα των επόμενων συνεδριάσεων αυτού του φόρουμ, σε έξι μήνες στη Μολδαβία, το επόμενο έτος στην Ισπανία και στη συνέχεια στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κανείς δεν είναι σίγουρος γιατί θα συμμετείχε, ούτε καν αν θα εξακολουθεί να υπάρχει.

Διώξτε το φυσικό, επιστρέφει τρέχοντας. Η συνάντηση καλύφθηκε από την Eurovision, μια δομή που δημιουργήθηκε από το ΝΑΤΟ τη δεκαετία του ’50 και η οποία πριμοδότησε την Ουκρανία στον τελευταίο της διαγωνισμό τραγουδιού. Μια σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ακολούθησε αυτής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Οι 27 έβγαλαν συμπεράσματα από αυτή τη χλιαρή και άχρηστη συνέλευση.