COP26: Πρασινάρισμα της χρηματοπίστωσης;

Οι «Διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή» συνοδεύονται πάντα από ρητορική αποκάλυψης, αλλά ποτέ δεν οδηγούν σε μετρήσιμες και επαληθεύσιμες δεσμεύσεις. Δίνουν αφορμή μόνο για υποσχέσεις που υπογράφονται με μεγάλη μεγαλοπρέπεια, αλλά πάντα διατυπώνονται με υποθετικό λόγο.

Το συνέδριο που διεξάγεται αυτή τη στιγμή στη Γλασκώβη (Ηνωμένο Βασίλειο), από τις 31 Οκτωβρίου έως τις 12 Νοεμβρίου 2021, δεν αναμένεται να ξεφεύγει από τον κανόνα. Ξεκίνησε με ένα εντυπωσιακό βίντεο ενός δεινοσαύρου που ανήγγειλε από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών την πιθανή εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους και συνεχίστηκε με την εναρκτήρια ομιλία του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, σχετικά με το τι θα έκανε ο Τζέιμς Μποντ απέναντι στην κλιματική πρόκληση. Αυτή η σκηνοθεσία συνεχίστηκε στο δρόμο με μια διαδήλωση υπό την καθοδήγηση της Γκρέτα Τούνμπεργκ για να κηρύξει όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου παράνομες και να καταγγείλει την «αποτυχία» της διάσκεψης, η οποία όμως μόλις ξεκίνησε.

Οι πολιτικοί ηγέτες που ζητούν να σωθεί η ανθρωπότητα από ένα επικείμενο τέλος είναι οι ίδιοι που επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε πυρηνικά όπλα ικανά να εξαφανίσουν την ανθρώπινη ζωή από τον πλανήτη [1].

Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι αυτό το συνέδριο είναι ποιοτική ψυχαγωγία που προσφέρεται στους θεατές σε όλο τον κόσμο, όχι μια διπλωματική συνάντηση με στόχο τη μείωση της παραγωγής αερίων θερμοκηπίου. Αλλά τότε: ποια πραγματικότητα σκοπεύει να κρύψει αυτό το τσίρκο; και γιατί συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ;

«Η Παγκόσμια Υπερθέρμανση»

Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, πρέπει πρώτα να απελευθερωθούμε από κάποιες εσφαλμένες βεβαιότητες σχετικά με την «θέρμανση του πλανήτη».

Κάνουμε λάθος που «πιστεύουμε» ότι η «θέρμανση του πλανήτη» απειλεί την επιβίωση του είδους μας. Το κλίμα άλλαζε πάντα, όχι γραμμικά, αλλά σε κύκλους. Η Γη ήταν πιο ζεστή πριν από επτά αιώνες από ό, τι είναι σήμερα. Εδώ στη Γαλλία οι παγετώνες στις Άλπεις ήταν μικρότεροι από σήμερα και υπήρχαν άγριες καμήλες στην Προβηγκία. Μερικές από τις ακτές μας εκτείνονταν πιο μέσα στις θάλασσες από το ό τι σήμερα, αλλά άλλες, αντίθετα, ήταν πιο πίσω κ.λπ.

Παρατηρήσαμε ότι το θερμαινόμενο κλίμα στην Ευρώπη αντιστοιχεί στη βιομηχανική επανάσταση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο «πιστεύουμε» ότι οι κλιματικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα έχουν επιταχυνθεί από τη βιομηχανική παραγωγή αερίων θερμοκηπίου τους τελευταίους δύο αιώνες. Είναι δυνατόν, αλλά μια συνακόλουθη δεν αποτελεί αιτιότητα. Υπάρχουν και άλλες υποθέσεις συμπεριλαμβανομένης αυτής του Σέρβου γεωφυσικού Milutin Milanković που βασίζονται στις παραλλαγές της τροχιάς της Γης (εκκεντρότητα, λοξότητα και μετάπτωση των ισημεριών).

Η δημιουργία της IPCC από την Μάργκαρετ Θάτσερ

Ας έρθουμε στις διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών. Το 1988, οι πρωθυπουργοί του Καναδά και της Βρετανίας, Brian Mulroney και Margaret Thatcher, έπεισαν τους εταίρους τους (Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία) να χρηματοδοτήσουν μια Διακυβερνητική Ομάδα Μελέτης για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC — Intergovernmental Panel on Climate Change) υπό την αιγίδα του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού. Αμέσως μετά, η κ. Θάτσερ ισχυρίστηκε ότι τα αέρια του θερμοκηπίου, η τρύπα του στρώματος όζοντος και η όξινη βροχή απαιτούσαν διακυβερνητικές απαντήσεις [2]. Αυτή η ωραία ρητορική συγκάλυπτε πολιτικούς στόχους. Για εκείνη, όπως θα επιβεβαιώσουν οι σύμβουλοί της, το θέμα ήταν να βάλει τέρμα στα συνδικάτα των ανθρακωρύχων και να προωθήσει μια νέα βιομηχανική επανάσταση, βασισμένη στο πετρέλαιο από τη Βόρεια Θάλασσα και την πυρηνική ενέργεια [3].

Η IPCC δεν είναι καθόλου μια επιστημονική ακαδημία κλιματολόγων, αλλά όπως υποδηλώνει το όνομά της, μια «διακυβερνητική ομάδα». Δεν συζητούν για την κλιματολογία, αλλά για την κλιματική πολιτική. Η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της δεν είναι επιστήμονες, αλλά διπλωμάτες. Όσο για τους ειδικούς της κλιματολογίας που κάθονται σε αυτή, δεν είναι εκεί ως επιστήμονες, αλλά ως εμπειρογνώμονες στον κόρφο της κυβερνητικής τους αντιπροσωπείας, δηλαδή ως δημόσιοι υπάλληλοι. Όλες οι δημόσιες παρεμβάσεις τους ελέγχονται από την κυβέρνησή τους. Είναι λοιπόν γκροτέσκο να μιλάμε για «επιστημονική» συναίνεση για να ορίσουμε την πολιτική συναίνεση που βασιλεύει σε αυτή τη συνέλευση. Σημαίνει ότι δεν καταλαβαίνουμε τίποτα για τη λειτουργία των διακυβερνητικών θεσμών.

Σε αντίθεση με ό, τι πιστεύει η Γκρέτα Τούνμπεργκ, η IPCC δεν προβλέπει την αποκάλυψη σε κωφές κυβερνήσεις. Τους υπακούει πιστά και επεξεργάζεται μια ρητορική με επιστήμονες του κλίματος για να δικαιολογηθούν πολιτικές αλλαγές που οι κανονικοί άνθρωποι θα αρνούνταν χωρίς αυτήν.

Οι εργασίες της IPCC χρησιμεύουν ως βάση κάθε χρόνο για ένα «Συνέδριο των Μερών» (COP) που έχουν υπογράψει τη «Σύμβαση Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή» (UNFCCC). Η 26η έκδοση πραγματοποιείται στη Γλασκώβη (COP26). Στην πρώτη έκθεσή της, το 1990, η IPCC θεώρησε ως «απίθανη» μια σαφή αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου «τις επόμενες δεκαετίες ή περισσότερες». Αλλά αυτό που ήταν η αλήθεια το 1990 έγινε αιρετικό το 2021.

Τα πρώτα συνέδρια ήταν αφιερωμένα σε εργασίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Ήταν σαφές σε όλους ότι ορισμένες περιοχές θα γίνονταν ακατοικήσιμες και ότι ορισμένοι πληθυσμοί θα αναγκαστούν να μετακινηθούν. Δεν ήταν παρά μόνο με τον καιρό που ξεκίνησε να λεχθεί ότι οι αλλαγές θα αποκτούσαν τέτοιο μέγεθος που θα μπορούσαν να απειλήσουν την επιβίωση ολόκληρου του ανθρώπινου είδους. Αυτή η αλλαγή του λόγου δεν εξηγείται από μια ξαφνική επιστημονική ανακάλυψη που θα έθετε υπό αμφισβήτηση μια αλήθεια μιας ημέρας, αλλά από την εξέλιξη των αναγκών των κυβερνήσεων.

Η καταναλωτική κοινωνία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού: δεν μπορείς να πουλήσεις στους ανθρώπους αυτό που ήδη έχουν. Εάν οι βιομηχανίες καταρρεύσουν, οι θέσεις εργασίας εξαφανίζονται και οι κυβερνήσεις ανατρέπονται. Δεν υπάρχει παρά μόνο μία λύση για να αποφευχθεί τέτοια κατάσταση: για παράδειγμα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, οι περισσότερες δυτικές κοινωνίες ήταν μηχανογραφημένες. Δεν γινόταν πλέον δυνατό να πουλήσεις υπολογιστές και λογισμικά. Προπαγάνδισαν λοιπόν την φάρσα του αιώνα: το «bugg της χρονιάς 2000». Όλη η πληροφορική θα παρουσίαζε σφάλματα την 1η Ιανουαρίου 2000 στις 00:00. Όλοι τότε αγόρασαν υπολογιστές και λογισμικά. Φυσικά κανένα αεροπλάνο δεν έπεσε, κανένας ανελκυστήρας δεν σταμάτησε, κανένας υπολογιστής δεν χάλασε. Αλλά η Silicon Valley σώθηκε και από τότε και στο εξής, θα γίνονταν επενδύσεις σε υπολογιστές για το μεγάλο κοινό. Σήμερα η λύση είναι η «ενεργειακή μετάβαση». Για παράδειγμα: δεν επιτρέπεται να πουληθούν μερικά αυτοκίνητα στον ίδιο καταναλωτή, αλλά συνιστάται η ανταλλαγή του βενζινοκίνητού σας αυτοκίνητου με ένα ηλεκτρικό. Φυσικά, η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται γενικά με πετρέλαιο και απαιτεί μπαταρίες που δεν είναι ανακυκλώσιμες σήμερα. Εντέλει, με την ενεργειακή μετάβαση, ο πλανήτης θα είναι πιο μολυσμένος από πριν. Αλλά αυτό, δεν πρέπει να το σκεφτόμαστε.

Το κλιματιστικό Χρηματιστήριο, η μόνη πρόοδος του COP

Κατά τη διάρκεια της θητείας του προέδρου Μπιλ Κλίντον, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέλαβαν τον έλεγχο της IPCC, έτσι ώστε να ωθήσουν το Πρωτόκολλο του Κιότο (COP3) χωρίς ποτέ να το υπογράψουν. Ο αντιπρόεδρος Αλ Γκορ ήταν υπεύθυνος για την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ. Θα εγκρίνει τότε τον πόλεμο στο Κοσσυφοπέδιο για να μπορέσει να κατασκευάσει έναν διαβαλκανικό αγωγό. Αλλά, ενώ το Πρωτόκολλο αρχικά είχε ως στόχο τον περιορισμό των εκπομπών πέντε αερίων του θερμοκηπίου και τριών υποκατάστατων των χλωροφθοράνθρακων, πίεσε για τη δημιουργία δικαιωμάτων εκπομπής CO2 για τις βιομηχανίες και ξέχασε τα άλλα αέρια. Μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, ίδρυσε, με τραπεζίτες της Goldman Sachs και χρηματοδότηση από τη Blackrock, το Χρηματιστήριο του Κλήματος στο Σικάγο (Chicago Climate Exchange). Δεδομένου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν υπέγραψαν ποτέ το Πρωτόκολλο του Κιότο, το τελευταίο δεν λειτούργησε καλά. Άρα άνοιξε υποκαταστήματα στις άλλες τέσσερις ηπείρους που αναπτύχθηκαν γρήγορα. Λαμβάνει ο ίδιος σήμερα αμοιβή για κάθε ανταλλαγή δικαιωμάτων εκπομπής CO2. Για να επεκτείνει το μπίζνες του, μετατράπηκε σε αγωνιστή του κλιματικού ζητήματος και παρήγαγε την ταινία Μια αλήθεια που ενοχλεί (An Inconvenient Truth ). Στη συνέχεια έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης, παρά το γεγονός ότι αυτό το έργο είναι περισσότερο διαφήμιση για το Χρηματιστήριο του παρά για την επιστήμη [4].

Για την ιστορία, το καταστατικό του Χρηματιστήριου Climate Exchange γράφτηκε από έναν νεαρό άγνωστο δικηγόρο, τον Barack Obama. Αμέσως μετά, μπήκε στην πολιτική στο Σικάγο και εκλέχτηκε ξαφνικά πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών τέσσερα χρόνια αργότερα. Μόλις εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο, ο Μπαράκ Ομπάμα θα αναπτύξει το σχέδιο για τη χρήση της κλιματικής υστερίας για τη μεταρρύθμιση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αυτό το σχέδιο θα υιοθετήσει το COP21 στο Παρίσι και το οποίο αναμένεται να υλοποιηθεί από το COP26 στη Γλασκώβη.

Το επόμενο επίτευγμα του COP: να πρασινάρει τη Χρηματοπίστωση

Η τελευταία οργανώνεται από το Ηνωμένο Βασίλειο με τη βοήθεια της Ιταλίας. Τέσσερις Βρετανοί είναι υπεύθυνοι: δύο πρώην υπουργοί, ο Alok Sharma (Οικονομία, Βιομηχανία και Βιομηχανική Στρατηγική) και η Anne-Marie Trevelyan (Διεθνής Ανάπτυξη), ένας πρώην Διοικητής Τραπεζών του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά, Mark Carney, και ένας λομπίστας, Nigel Topping. Καμία από αυτές τις προσωπικότητες δεν γνωρίζει το παραμικρό για την κλιματολογία. Όλες, αντίθετα, φέρουν σχέδιο για τη μεταρρύθμιση των θεσμών του Μπρέτον Γουντς (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Παγκόσμια Τράπεζα).

Οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Κίνας, Βλαντιμίρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ, δεν συμμετέχουν σε αυτή τη διάσκεψη επειδή είναι αντίθετοι σε αυτό το οικονομικό σχέδιο· δεν είναι καθόλου αντίθετοι στην καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ο ιστότοπος του COP26 αναφέρει:

πρόκειται για «Κινητοποίηση των χρηματοδοτήσεων. Για να επιτύχουμε τους στόχους μας, οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να τηρήσουν τη δέσμευσή τους να κινητοποιήσουν τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια δολάρια για την κλιματική χρηματοδότηση. Τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να παίξουν τον ρόλο τους και πρέπει να εργαστούμε για να ξεκλειδωθούν τρισεκατομμύρια χρηματοδότησης των ιδιωτικού και δημόσιου τομέων που απαιτούνται για να διασφαλιστεί το παγκόσμιο καθαρό μηδέν».

Το τι αναμένεται να υπογραφεί στο τέλος του συνεδρίου είναι η δημιουργία ενός οργάνου το οποίο συγκεντρώνει,

– την ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης,
– την αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης
– την ασιατική Επενδυτική Τράπεζα Υποδομών
– την Τράπεζα Ανάπτυξης της Καραϊβικής
– την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
– την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη
– την Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης και Επενδύσεων,
– την Ισλαμική Τράπεζα Ανάπτυξης,
– την Παγκόσμια Τράπεζα
– και 450 μεγάλες εταιρείες για να κινητοποιήσουν αυτά τα χρήματα.

Είναι σημαντικό να καταλάβουμε: δεν είναι πλέον δυνατό να χρεώσουν τις φτωχές χώρες (και επομένως να τις κρατούν σε λουρί), καθώς η Παγκόσμια Τράπεζα και προπαντός το ΔΝΤ δεν είναι πλέον αξιόπιστα. Όλες οι κυβερνήσεις γνωρίζουν σήμερα ότι οι δωρεές και τα δάνεια από διεθνείς οργανισμούς συνοδεύονται από δραστικές συνθήκες που καθιστούν τη χώρα τους ευάλωτη· ότι όταν έρθει η ώρα να ξεπληρώσουν, δεν θα κατέχουν πια τίποτα.

Με το COP26, οι τραπεζίτες θα μπορούν να δανείζουν χρήματα για να σώσουν την ανθρωπότητα και παρεμπίπτοντος να γίνουν ιδιοκτήτες των χωρών των οποίων οι ηγέτες θα τους έχουν εμπιστευτεί [5].