Στο τέλος του 2010, άρχισε μια σειρά από πολέμους που αρχικά παρουσιάστηκαν ως λαϊκές εξεγέρσεις. Διαδοχικά, η Τυνησία, η Αίγυπτο, η Λιβύη, η Συρία και η Υεμένη παρασύρθηκαν από την «Αραβική Άνοιξη», επανέκδοση της «Μεγάλης Αραβικής Επανάστασης του 1915», που ξεκίνησε από τον Λώρενς της Αραβίας με τη διαφορά ότι δεν βασιζόταν πλέον στους ουαχαμπίτες, αλλά στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.

Όλα αυτά τα γεγονότα είχαν σχεδιαστεί προσεκτικά από το Ηνωμένο Βασίλειο από το 2004, όπως αποδεικνύεται από τα εσωτερικά έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών που αποκάλυψε ο Βρετανός πληροφοριοδότης (whistleblower) Derek Pasquill [1]. Με εξαίρεση τον βομβαρδισμό της Τρίπολης (Λιβύη), τον Αύγουστο του 2011, πήγαζαν όχι μόνο από τεχνικές μη-βίαιας αποσταθεροποίησης του Gene Sharp [2], αλλά και από τον πόλεμο τέταρτης γενιάς του William S. Lind [3].

Με υλοποίηση από το στρατό των ΗΠΑ, το βρετανικό σχέδιο της «Αραβικής Άνοιξης» παρενεβλήθη με εκείνο του επιτελείου των ΗΠΑ: η καταστροφή των κοινωνιών και Κρατών σε περιφερειακό επίπεδο, όπως διατυπώθηκε από το ναύαρχο Arthur Cebrowski, που έγινε δημοφιλής από τον Thomas Barnett [4], και απεικονίστηκε από τον Ralph Peters [5].

Τα γεγονότα φάνηκαν να επιβραδύνουν το δεύτερο τρίμηνο του 2012, έτσι ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συμφώνησαν από κοινού στη Γενεύη για ένα νέο μοίρασμα της Μέσης Ανατολής στις 31 Ιουνίου.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν τήρησαν την υπογραφή τους. Ένας δεύτερος πόλεμος ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2012, στη Συρία, στη συνέχεια στο Ιράκ. Μικρές ομάδες και ειδικές δυνάμεις διαδέχτηκαν τεράστιοι στρατοί ξηράς αποτελούμενοι από τζιχαντιστές. Δεν ήταν πλέον πόλεμος 4ης γενιάς, αλλά ένας κλασικός πόλεμος θέσεων, προσαρμοσμένος στις τεχνικές του Abu Bakr Naji [6].

Αυτή τη φορά, σύμφωνα με τις εργασίες της Robin Wright [7], η επιθυμία να αποφευχθεί η επανάληψη του «Δρόμου του Μεταξιού» εναποτέθηκε στους δύο προηγούμενους στόχους, όταν η Κίνα αποκάλυψε τη φιλοδοξία της.

Τα γεγονότα φάνηκαν πάλι να υποχωρήσουν κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2017, μετά την πτώση του Ντάες, αλλά οι επενδύσεις που είχαν γίνει σε αυτές τις συγκρούσεις ήταν τέτοιες έτσι ώστε φαινόταν αδύνατο για τους οπαδούς του πολέμου να εγκαταλείψουν χωρίς την επίτευξη των στόχων τους.

Γίναμε θεατές τότε για μια προσπάθεια να αναζωογονηθούν οι εχθροπραξίες με το κουρδικό ζήτημα. Μετά από μια πρώτη αποτυχία στο Ιράκ, έγινε μια δεύτερη προσπάθεια στη Συρία. Και στις δύο περιπτώσεις, η βία της επίθεσης είχε ώθησει τη Τουρκία, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία να ενωθούν ενάντια στον εξωτερικό εχθρό.

Τελικά, το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να επιτύχει τον αρχικό του στόχο της κυριαρχίας μέσω των Αδελφών Μουσουλμάνων και μόλις ίδρυσε για αυτό το σκοπό τη «Μικρή Ομάδα» την οποία αποκάλυψε ο Richard Labévière [8]. Αυτή η μυστική δομή περιλαμβάνει τη Σαουδική Αραβία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και την Ιορδανία.

Από την πλευρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες, εφαρμόζοντας την «Περιστροφή προς την Ασία» (Asian Pivot) του Kurt Campbell [9], μόλις αποφάσισαν να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους κατά της Κίνας. Για το σκοπό αυτό, μεταρρυθμίζουν με την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία, το Quadriennal Security Dialogue (Τετραετή Διάλογο για την Ασφάλεια).

Εν τω μεταξύ, το δυτικό κοινό πιστεύει ότι η μοναδική σύγκρουση που έχει καταστρέψει ολόκληρη την ευρύτερη Μέση Ανατολή, από το Αφγανιστάν μέχρι τη Λιβύη, είναι μια διαδοχή εμφυλίων πολέμων για τη δημοκρατία.

Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση
Κριστιάν Άκκυριά
Πηγή
Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα)

[1] When Progressives Treat with Reactionaries. The British State’s flirtation with radical Islamism (Όταν οι προοδευτικοί διαπραγματεύονται με τους αντιδραστικούς. Φλερτ του βρετανικού Κράτους με το ριζοσπαστικό ισλαμισμό, Martin Bright, Policy Exchange, September 2004. “I had no choice but to leak” (Δεν είχα άλλη επιλογή παρά να διαρρεύσω), Derek Pasquill, New Statesman, January 17, 2008.

[2] Making Europe Unconquerable: The Potential of Civilian-based Deterrence and Defense (Κάνοντας την Ευρώπη Ακατάκτητη: Το δυναμικό της αποτροπής και της άμυνας μέσω των πολιτών), Gene Sharp, Taylor & Francis, 1985.

[3] “The Changing Face of War: Into the Fourth Generation” (Το μεταβαλλόμενο πρόσωπο του πολέμου: Μέσα στην Τέταρτη Γενιά), William S. Lind, Colonel Keith Nightengale, Captain John F. Schmitt, Colonel Joseph W. Sutton, Lieutenant Colonel Gary I. Wilson, Marine Corps Gazette, October 1989.

[4] The Pentagon’s New Map, Thomas P.M. Barnett, Putnam Publishing Group, 2004.

[5] “Blood borders - How a better Middle East would look” (Τα σύνορα του αίματος - Πώς θα φαινόταν μια καλύτερη Μέση Ανατολή), Colonel Ralph Peters, Armed Forces Journal, June 2006.

[6] The Management of Savagery : The Most Critical Stage Through Which the Umma Will Pass (Η Διοίκηση της Αγριότητας: το πιο κρίσιμο στάδιο μέσω του οποίου θα περάσει η Ούμα), Abu Bakr Naji, 2005. English version translated by William McCants, Harvard University, 2006.

[7] “Imagining a Remapped Middle East” (Φαντάζοντας μια ανασχεδιασμένη Μέση Ανατολή), Robin Wright, The New York Times Sunday Review, 28 septembre 2013.

[8] « Syrieleaks : un câble diplomatique britannique dévoile la "stratégie occidentale" » (Syrieleaks: ένα βρετανικό διπλωματικό τηλεγράφημα αποκαλύπτει τη «Δυτική Στρατηγική»), Richard Labévière, Observatoire géostratégique, Proche&Moyen-Orient.ch, 17 février 2018.

[9] The Pivot: The Future of American Statecraft in Asia (Ο άξονας: Το μέλλον του αμερικανικού κρατικού σκάφους στην Ασία), Kurt M. Campbell, Twelve, 2016.