Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η εθνοπολιτική

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ονομάστηκε από το περιοδικό Time ως «Πρόσωπο της Χρονιάς 2022»· μια προφανής επιλογή, σύμφωνα με την συντακτική ομάδα του εβδομαδιαίου περιοδικού. Πράγματι, ενσαρκώνει ένα μεταδοτικό θάρρος το οποίο επέτρεψε στον λαό του να αντισταθεί στη ρωσική εισβολή.

Όμως, στη χώρα του, η εξουσία μετατοπίστηκε σταδιακά από τις 25 Ιουλίου από τα χέρια του σε εκείνα του αντιπροέδρου του στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, του Ολεξίι Ντανίλοφ. Καθώς ο Ζελένσκι εστιάζεται στο λειτούργημά του ως εκπρόσωπος του καθεστώτος, αφήνει τον Ντανίλοφ να προετοιμάσει τα διατάγματα που υπογράφει. Οι δύο άνδρες εγκαθίδρυσαν μαζί ένα καθεστώς όμοιο με την Βασιλεία του Τρόμου της γαλλικής επανάστασης.

Στις 17 και 25 Ιουλίου, τρία μέλη του Συμβουλίου απολύθηκαν για πολλές πράξεις προδοσίας που αναφέρθηκαν από αξιωματούχους υπό τις διαταγές τους: ο διπλωμάτης Ρουσλάν Ντεμτσένκο, παιδικός φίλος του Ζελένσκι, ο επικεφαλής της υπηρεσίας ασφάλειας SBU, Ιβάν Μπακάνοφ, και η πρώην νομική σύμβουλος του Ζελένσκι και Γενική Εισαγγελέας της Ουκρανίας, Ιρίνα Βενεντίκτοβα.

Μιλώντας για αυτές τις κρίσιμες μέρες, ο Rinat Akhmetov, ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ουκρανία πριν από την πόλεμο, δήλωσε ότι ο Ζελένσκι είχε καταλάβει όλες τις εξουσίες, με το πρόσχημα μιας μεταρρύθμισης.

Στις 26 Αυγούστου ο Ολέκσιγι Ντανίλοβ αποκάλυψε στη τηλεοπτική αλυσίδα NTA ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας και Άμυνας είχε υιοθετήσει ένα σχέδιο εθνικής άμυνας τον Νοέμβριο του 2021, δηλ. τέσσερις μήνες πριν από τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση. Το έγγραφο αυτό συντάχθηκε αφού ο Ζελένσκι είχε απορρίψει το σχέδιο ενός Μινσκ-3 που πρότεινε το Παρίσι, στις 8 και 9 Δεκεμβρίου 2019. «Πρόκειται για ένα τεράστιο θεμελιώδες έγγραφο που καθορίζει τις δραστηριότητες όλων ανεξαιρέτως των φορέων: ποιος και πώς πρέπει να ενεργεί κανείς σε κατάσταση στρατιωτικού νόμου», διευκρίνισε στις 7 Σεπτεμβρίου στη Left Bank.

Δολοφονία των πολιτικών αντιπάλων

Οι πολιτικές δολοφονίες πραγματοποιούνται συνήθως από «ριζοσπαστικούς εθνικιστές» και όχι από κυβερνητικά όργανα. Ανά πάσα στιγμή, μπορούν να απαγάγουν και να εξαφανίσουν τους πολιτικούς αντιπάλους ή ακόμα και να τους εκτελέσουν κατευθείαν στο δρόμο μπροστά σε όλους. Τα θύματα είναι πρώτα απ’ όλα δημοσιογράφους και εκλεγμένους αξιωματούχους. Δεν πρόκειται για κάτι το νέο, δεδομένου ότι αυτές οι δολοφονίες έχουν σημαδέψει τον εμφύλιο πόλεμο από το 2014.

Σκεφτόμαστε τον βουλευτή Όλεγκ Καλάσνικοφ, ο οποίος δολοφονήθηκε με έντεκα σφαίρες στο κεφάλι στο κατώφλι του σπιτιού του, το 2015. Η αστυνομία δεν διαπίστωσε ποτέ, ούτε ποιος είχε εκτελέσει τη δολοφονία, ούτε ποιος την είχε διατάξει.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, εκτελούνται από την SBU (υπηρεσία ασφαλείας). Έτσι είναι η εκτέλεση στο Κίεβο του επίσημου διαπραγματευτή, Ντένις Κιρέγιεφ, που επιστρεφόταν από τη Λευκορωσία όπου είχε συμμετάσχει στις βραχύβιες επαφές με τη Ρωσία. Σκοτώθηκε στη μέση του δρόμου, στις 6 Μαρτίου 2022, επειδή κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, είχε τολμήσει να θυμίσει τους ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

Οι πολιτικοί αρχηγοί δεν αναλαμβάνουν δημοσίως αυτές τις πράξεις, αλλά τις ενθαρρύνουν. Λένε ότι η χώρα πρέπει να «καθαριστεί». Δεν είναι θέμα να σκοτώσουν μόνο τους πράκτορες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αλλά οποιονδήποτε φορέα της ρωσικής κουλτούρας ή όποιον παραδέχεται την αξία αυτού του πολιτισμού.

Ο Δήμαρχος του Κίεβου, πρωταθλητής πυγμαχίας Βιτάλι Κλίτσκο, ανέθεσε στη νεοναζιστική ομάδα C-14 να εκδιώξουν και να σκοτώσουν τους «σαμποτέρ» μεταξύ των Ουκρανών σλαβικής καταγωγής.

Ποινικές διαδικασίες έχουν ξεκινήσει κατά πρώην ανώτερων αξιωματούχων του κράτους όπως είναι ο βουλευτής Yevhen Murayev, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Αρσέν Αβάκοφ, ο πρώην πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιούκ, ο πρώην γραμματέας του Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ ή ακόμη εναντίον του πρώην προέδρου Πέτρο Ποροσένκο.

Η SBU συλλαμβάνει από τώρα και στο εξής πολλούς πολίτες τους οποίους κατηγορεί ότι έχουν συνεργαστεί με τους Ρώσους.

Απαγόρευση της ρωσικής γλώσσας

Ενώ σύμφωνα με τις συμφωνίες του Μινσκ ΙΙ (άρθρο 11, επεξηγηματική σημείωση [1]) της 12ης Φεβρουάριου 2015, οι περιφέρειες του Ντονμπάς έπρεπε να μπορούν να καθορίσουν οι ίδιες την επίσημη γλώσσα τους, ο Ολέκσιγι Ντανίλοβ δήλωσε, την 1η Σεπτεμβρίου 2022: «Οι ίδιοι [οι κάτοικοι του Ντονμπάς] πρέπει να βρουν μια κοινή γλώσσα μαζί μας, όχι εμείς μαζί τους. Έχουμε σύνορα, και αν κάποιος δεν είναι ικανοποιημένος με τους νόμους και τους κανόνες που ισχύουν στην επικράτεια της χώρας μας, δεν κρατάμε κανέναν».

Στις 21 Οκτωβρίου, ήταν πιο συγκεκριμένος: «Η ρωσική γλώσσα θα έπρεπε να εξαφανίζεται τελείως από την επικράτειά μας ως στοιχείο εχθρικής προπαγάνδας και πλύσης εγκεφάλου για τον πληθυσμό μας».

Έλεγχος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης

Ο Ολεξίι Ντανίλοφ δήλωσε στις 20 Ιουλίου, εν μέσω της κρίσης του Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας, ότι πολλά άτομα τα οποία είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε στη τηλεόραση πριν από τη «ρωσική επίθεση» δεν εμφανίζονται πλέον. «Δεν ξέρουμε πού πήγαν. Η SBU θα κάνει δυνατές δηλώσεις γι’ αυτά». Τα κατηγόρησε ότι ενημέρωναν για την ρωσική άποψη: «Η εμφύτευση αυτών των ρωσικών αφηγήσεων εδώ είναι ένα πολύ, πολύ επικίνδυνο πράγμα. Προφανώς, θα έπρεπε να καταλάβουμε τι είναι. Κοιτάξτε: δεν τα χρειαζόμαστε. Ας μας αφήσουν, ας πάνε στους βάλτους τους και ας κροταλίσουν στη ρωσική γλώσσα τους».

Το Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας είχε ήδη βάλει όλα τα έντυπα και οπτικοακουστικά μέσα ενημέρωσης υπό την επίβλεψή του. Είχε επίσης απαγορεύσει καμιά εκατοντάδα αλυσίδες Telegram που είχε χαρακτηρίσει ως «φιλορωσικές».

Καταστροφή 100 εκατομμύρια ρωσικών βιβλίων

Το Ινστιτούτο του ουκρανικού βιβλίου, το οποίο επιβλέπει όλες τις δημόσιες βιβλιοθήκες, πήρε την εντολή στις 19 Μαΐου ήτοι πριν από τη κρίση του Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας, να καταστρέψει 100 εκατομμύρια βιβλία [2].

Επρόκειτο να καταστραφούν όλα τα βιβλία Ρώσων συγγραφέων ή τυπωμένα στη ρωσική γλώσσα ή τυπωμένα στη Ρωσία. Στην πράξη, διορίστηκε μια επιτροπή στο κόρφο της Verkhovna Rada για να εξασφαλιστεί η εφαρμογή αυτής της επιστημονικής εκκαθάρισης. Αποδείχθηκε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των βιβλίων στις βιβλιοθήκες ήταν πρακτικά εγχειρίδια μαγειρικής, ραψίματος, κλπ. Περίμεναν λίγο πριν περάσουν στο μύλο, καθώς η προτεραιότητα δόθηκε στους κακούς συγγραφείς όπως ο Αλέξανδρος Πούσκιν και ο Λέων Τολστόι.

Απαγόρευση των πολιτικών κομμάτων

Τα 12 πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης απαγορεύτηκαν, ένα προς ένα. Το τελευταίο εκτελέστηκε στις 22 Οκτωβρίου [3]. Οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι καθαιρέθηκαν από τα αξιώματα τους.

Μόνο το όμπλαστ (περιφέρεια) της Υπερκαρπαθίας (κοντά στην Ουγγαρία) αρνείται να καθαιρέσει τους ντόπιους εκλεγμένους αξιωματούχους από τα απαγορευμένα πολιτικά κόμματα.

Κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων των αντιπάλων και των Ρώσων

Από το τέλος Φεβρουαρίου, ο Ουκρανικός Οργανισμός Έρευνας και Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ARMA), φορέας καταπολέμησης της διαφθοράς που επέβαλλε η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 1,5 δισεκατομμυρίων γρίβνα, ήτοι 41 εκατομμύριων δολαρίων.

Οι ολιγάρχες ιδιοκτήτες μέσων ενημέρωσης αναγκάστηκαν όλοι, ένας προς έναν, να παραδώσουν αυτά που είχαν. Πρόκειται για ένα γενικό σχέδιο υποτίθεται για την απελευθέρωση της χώρας από την επιρροή τους. Ωστόσο, διατηρούν το δικαίωμα να κατέχουν εταιρείες άλλου τύπου.

Σύμφωνα με το ουκρανικό νόμο του 2021, οι ολιγάρχες είναι οι 86 πολίτες που κατέχουν τουλάχιστον 80 εκατομμύρια δολάρια, που συμμετέχουν στη πολιτική ζωή και που ασκούν μεγάλη επιρροή στα μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με τον Ολέκσιγι Ντανίλοβ, αναμένεται να μην υπάρχει πλέον ούτε ένας ολιγάρχης στο τέλος του πολέμου.

Το Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας αποφάσισε στις 7 Νοεμβρίου να εθνικοποιήσει ορισμένα εργοστάσια που ανήκαν σε ολιγάρχες, συμπεριλαμβανομένου του Ιγκόρ Κολομόισκι, χρηματοδότη του ίδιου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Τέθηκαν υπό τη διοίκηση του Υπουργείου Άμυνας και θα πρέπει να «επιστραφούν στον ουκρανικό λαό» στο τέλος του στρατιωτικού νόμου.

Η απόφαση αυτή ισχύει, μεταξύ άλλων, για τον Ουκρανό κατασκευαστή κινητήρων Αεροσκαφών Motor Sich που βρισκόταν σε σύγκρουση με Κινέζους επενδυτές ενώπιον του διαιτητικού δικαστηρίου στη Χάγη (υπόθεση Beijing Skyrizon). Η Κίνα, η οποία ζητά 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια χαρακτήρισε την εθνικοποίηση ως «κλοπή». Σύμφωνα με το Πεκίνο: «Από το 2020, η ουκρανική κυβέρνηση δημιουργεί συνεχώς προβλήματα, κατηγορεί, καταπιέζει και διώκει τους Κινέζους επενδυτές χωρίς λόγο, και μάλιστα επέβαλε ειδικές οικονομικές κυρώσεις χωρίς λόγο, με σκοπό την εθνικοποίηση της Motor Sich PJSC με παράνομα μέσα και την ξεδιάντροπη λεηλασία κινεζικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό».

Το Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας κατάσχεσε, στις 20 Οκτωβρίου, τα περιουσιακά στοιχεία 4.000 ρωσικών εταιρειών και Ρώσων ιδιωτών στη χώρα.

Η απόφαση αυτή ισχύει και για τις ουκρανικές προσωπικότητες που είχαν εγκατασταθεί στη Ρωσία πριν από τον πόλεμο όπως οι τραγουδιστές Taisiya Povaliy, Άνι Λόρακ, η Άννα Σεντόκοβα και η τηλεπαρουσιάστρια Ρεγκίνα Τοντορένκο.

Απαγόρευση της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας αποφάσισε, την 1η Δεκεμβρίου 2022, να «απαγορεύσει στις θρησκευτικές οργανώσεις που συνδέονται με κέντρα επιρροής της Ρωσικής Ομοσπονδίας να δραστηριοποιούνται στην Ουκρανία», ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ζελένσκι με την υπογραφή του διατάγματος 820/2022 [4]]..

Η «Κρατική Υπηρεσία για την Εθνοπολιτική και την Ελευθερία Συνείδησης» επιφορτίστηκε με την κατάληψη των κτιρίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας που βρίσκονται υπό το Πατριαρχείο της Μόσχας.

Πριν δύο εβδομάδες, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) ερεύνησε βίαια ένα μοναστήρι, κατηγορώντας τους παπάδες ότι τόλμησαν να περιγράψουν τη Ρωσία ως «Μητέρα Πατρίδα».

Ο πρόεδρος Ζελένσκι πιστεύει ότι σέβεται τα δυτικά πρότυπα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πράγματι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν θα μπορεί πλέον να καταχωρίζει καταγγελία από τη Ρωσία αφού η Μόσχα αποχώρησε από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Διακοπή όλων των σχέσεων με τη Ρωσία

Στις 4 Οκτωβρίου, ο πρόεδρος Ζελένσκι υπέγραψε διάταγμα που απαγορεύει κάθε νέα διαπραγμάτευση με τη Ρωσία.

Την 1η Δεκεμβρίου, ο Ολέκσιγι Ντανίλοβ κάλεσε για «καταστροφή της Ρωσίας». Διευκρίνισε τα λόγια του ως εξής: «Απλά χρειάζεται να καταστραφούν για να πάψουν να υπάρχουν ως χώρα, εντός των συνόρων στα οποία υπάρχουν σήμερα... Δεν είναι παρά μόνο βάρβαροι. Και όταν λέτε ότι πρέπει να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι με αυτούς τους βαρβάρους και να μιλήσουμε μαζί τους, το θεωρώ ανάξιο για τον λαό μας».