Είναι πραγματική η πιθανότητα ενός παγκόσμιου πολέμου;

Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και τη Γάζα οδήγησαν μερικούς εξέχοντες πολιτικούς να συγκρίνουν την τρέχουσα περίοδο με τη δεκαετία του 1930 και να εγείρουν την πιθανότητα ενός παγκόσμιου πολέμου. Είναι δικαιολογημένοι αυτοί οι φόβοι ή μήπως πρόκειται για ρητορική που σκοπεύει να σπείρει τον φόβο;

Για να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση, θα συνοψίσουμε γεγονότα άγνωστα σε όλους, αν και πολύ γνωστά στους ειδικούς. Θα το πράξουμε χωρίς πάθος, με κίνδυνο να φανούμε αδιάφοροι για αυτές τις φρικαλεότητες.

Πρώτον, ας κάνουμε διάκριση μεταξύ των συγκρούσεων στην Ανατολική Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Δεν έχουν παρά μόνο δύο κοινά σημεία:

– Δεν αντιπροσωπεύουν από μόνα τους κανένα σημαντικό διακύβευμα, αλλά μια ήττα της Δύσης η οποία, μετά την ήττα της στη Συρία, θα σηματοδοτούσε το τέλος της ηγεμονίας της στον κόσμο.

– Τροφοδοτούνται από φασιστική ιδεολογία, αυτή των Ουκρανών «υπέρ-εθνικιστών» του Ντμιτρό Ντοντσόφ [1] και αυτή των Ισραηλινών «ρεβιζιονιστών σιωνιστών» του Βλαντιμίρ Ζέεβ Γιαμποτίνσκι [2]· δύο ομάδες που είναι σύμμαχοι από το 1917, αλλά πέρασαν στην παρανομία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και είναι άγνωστες σήμερα στο ευρύ κοινό.

Υπάρχει, ωστόσο, μια αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ τους:

– Η ίδια οργή είναι ορατή και στα δύο πεδία μάχης, αλλά οι Ουκρανοί «υπέρ-εθνικιστές» θυσιάζουν τους συμπολίτες τους (δεν υπάρχουν πλέον σχεδόν καθόλου αρτιμελείς άνδρες κάτω των τριάντα ετών στην Ουκρανία), ενώ οι «ρεβιζιονιστές σιωνιστές» θυσιάζουν ανθρώπους που τους είναι ξένοι, τους Άραβες άμαχους πολίτες.

Είναι πιθανό αυτοί οι πόλεμοι να γενικευτούν;

Αυτή είναι η βούληση των δύο προαναφερόμενων ομάδων. Οι Ουκρανοί «υπέρ-εθνικιστές» επιτίθενται συνεχώς στη Ρωσία εντός του εδάφους της και στο Σουδάν, ενώ οι «ρεβιζιονιστές σιωνιστές» βομβαρδίζουν τον Λίβανο, την Συρία και το Ιράν (πιο συγκεκριμένα ιρανικό έδαφος στη Συρία, αφού το προξενείο στη Δαμασκό είναι εξωεδαφικό). Ωστόσο, κανείς δεν αντιδρά: ούτε η Ρωσία, ούτε η Αίγυπτος ούτε τα Εμιράτα στην πρώτη περίπτωση, ούτε η Χεζμπολάχ, ούτε ο Συριακός Αραβικός Στρατός, ούτε οι Φρουροί της Επανάστασης στη δεύτερη περίπτωση.

Όλοι, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, φροντίζουν να αποφύγουν μια βίαιη απάντηση από τη «συλλογική Δύση» που θα οδηγούσε σε παγκόσμιο πόλεμο, και προτιμούν να δέχονται τα χτυπήματα και τους νεκρούς τους.

Αν επρόκειτο να υπάρξει μια γενίκευση του πολέμου, ο τελευταίος δεν θα ήταν πλέον απλώς συμβατικός, αλλά πάνω απ’ όλα πυρηνικός.

Ενώ γνωρίζουμε τις συμβατικές δυνατότητες του καθενός, αγνοούμε σε μεγάλο βαθμό τις πυρηνικές του δυνατότητες. Στην καλύτερη περίπτωση, γνωρίζουμε ότι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησαν στρατηγικές πυρηνικές βόμβες κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και ότι η Ρωσία ισχυρίζεται ότι διαθέτει υπερηχητικούς πυρηνικούς εκτοξευτές με τους οποίους καμία άλλη δύναμη δεν μπορεί να ανταγωνιστεί. Ωστόσο, ορισμένοι δυτικοί εμπειρογνώμονες αμφισβητούν την πραγματικότητα αυτών των τεράστιων τεχνικών προόδων. Ποια είναι λοιπόν η στρατηγική των πυρηνικών δυνάμεων στο παρασκήνιο;

Εκτός από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Ινδία, το Πακιστάν, η Βόρεια Κορέα και το Ισραήλ διαθέτουν στρατηγικές ατομικές βόμβες. Όλοι, εκτός από το Ισραήλ, τις βλέπουν ως αποτρεπτικό παράγοντα.

Τα δυτικά ΜΜΕ παρουσιάζουν επίσης το Ιράν ως πυρηνική δύναμη, γεγονός που διαψεύδουν επίσημα η Ρωσία και η Κίνα.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Υεμένη, η Σαουδική Αραβία αγόρασε τακτικές πυρηνικές βόμβες από το Ισραήλ και τις χρησιμοποίησε, αλλά δεν φαίνεται να τις διαθέτει μόνιμα ή να κατέχει την τεχνική κατασκευής τους.

Μόνο η Ρωσία διεξάγει τακτικές ασκήσεις πυρηνικού πολέμου. Στις ασκήσεις του περασμένου Οκτωβρίου, παραδέχτηκε ότι θα έχανε το ένα τρίτο του πληθυσμού της μέσα σε λίγες ώρες, στη συνέχεια προσομοίωσε την μάχη και βγήκε νικήτρια.

Εντέλει, δεν σχεδιάζει καμία πυρηνική δύναμη να πυροβολήσει πρώτη, καθώς αυτό θα οδηγούσε αναμφίβολα στην καταστροφή τους. Με εξαίρεση τον Ισραήλ, το οποίο, αντίθετα, φαίνεται να έχει υιοθετήσει το «δόγμα Σαμψών» («Αφήστε με να πεθάνω μαζί με τους Φιλισταίους»). Ως εκ τούτου, θα ήταν η μόνη δύναμη που να φανταστεί την υπέρτατη θυσία, το «Λυκόφως των Θεών», αγαπητό στους Ναζί.

Δύο κριτικά βιβλία έχουν αφιερωθεί στο ισραηλινό στρατιωτικό άτομο: The Samson Option: Israel’s Nuclear Arsenal and American Foreign Policy του Seymour M. Hersh (Random House, 1991) και Israel and the Bomb του Avner Cohen (Columbia University Press, 1998) [3].

Το στρατιωτικό άτομο δεν θεωρήθηκε ποτέ ως κλασική μορφή αποτροπής, αλλά ως διαβεβαίωση ότι το Ισραήλ δεν θα δίσταζε να αυτοκτονήσει για να σκοτώσει τους εχθρούς του παρά να ηττηθεί. Αυτό είναι το σύνδρομο της Μασάντα [4]. Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι σύμφωνος με την «Οδηγία Αννίβας» σύμφωνα με την οποία οι ίδιες οι IDF πρέπει να σκοτώσουν τους ιδίους τους δικούς του στρατιώτες αντί να τους αφήσουν να γίνουν αιχμάλωτοι του εχθρού [5].

Κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από την Ουκρανία, Λέβι Εσκόλ, διέταξε να ετοιμαστεί μία από τις δύο βόμβες που είχε το Ισραήλ εκείνη την εποχή και να πυροδοτηθεί κοντά σε μια αιγυπτιακή στρατιωτική βάση στο όρος Σινά. Αυτό το σχέδιο δεν πραγματοποιήθηκε, καθώς οι IDF κέρδισαν αυτόν τον συμβατικό πόλεμο πολύ γρήγορα. Αν είχε συμβεί αυτό, το πυρηνικό νέφος θα είχε σκοτώσει όχι μόνο Αιγύπτιους, αλλά και Ισραηλινούς σε μεγάλο αριθμό [6].

Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Οκτωβρίου του 1973 (γνωστός στη Δύση ως πόλεμος του Γιομ Κιπούρ), ο υπουργός Άμυνας, ο γεννημένος στην Ουκρανία Ισραηλινός Μοσέ Νταγιάν και η πρωθυπουργός, η Ουκρανή Γκόλντα Μέιρ, εξέτασαν και πάλι τη χρήση 13 ατομικών βομβών [7].

Το 1986, ένας πυρηνικός τεχνικός στο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής της Ντιμόνα, ο Μαροκινός Mordechai Vanunu, αποκάλυψε το μυστικό στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ στους Sunday Times [8]. Απήχθη από τη Μοσάντ στη Ρώμη με εντολή του ισραηλινού πρωθυπουργού και πατέρα της ισραηλινής ατομικής βόμβας, του Λευκορώσου Σιμόν Πέρες. Δικάστηκε κεκλεισμένων των θυρών και καταδικάστηκε σε 18 χρόνια φυλάκισης, 11 από τα οποία πέρασε στην απομόνωση. Καταδικάστηκε και πάλι σε φυλάκιση 6 μηνών επειδή τόλμησε να μιλήσει με το Δίκτυο Βολταίρος.

Το 2009, ο Martin van Creveld, κορυφαίος στρατηγικός αναλυτής του Ισραήλ, δήλωσε: «Έχουμε αρκετές εκατοντάδες ατομικές κεφαλές και πυραύλους και μπορούμε να χτυπήσουμε τους στόχους μας προς όλες τις κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένης της Ρώμης. Οι περισσότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης συγκαταλέγονται στους πιθανούς στόχους της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Όλοι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να απελαθούν. Οι άνθρωποι που αγωνίζονται για αυτόν τον στόχο απλά περιμένουν να έρθει «το σωστό άτομο την κατάλληλη στιγμή». Μόλις πριν από δύο χρόνια, το 7 ή 8 τοις εκατό των Ισραηλινών πίστευε ότι θα ήταν η καλύτερη λύση, πριν από δύο μήνες ήταν 33 τοις εκατό, και τώρα, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της Gallup, το ποσοστό είναι 44 τοις εκατό υπέρ.

Επομένως, είναι λογικό να πιστεύουμε ότι καμία πυρηνική δύναμη, εκτός από το Ισραήλ, δεν θα τολμήσει να διαπράξει το ανεπανόρθωτο.

Αυτό ακριβώς οραματίστηκε ο υπουργός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Amichai Eliyahu (Otzma Yehudit/Εβραϊκή Δύναμη) στο Radio Kol Berama στις 5 Νοεμβρίου 2023. Σχετικά με το πυρηνικό όπλο κατά της Γάζας, είπε: «Είναι μια λύση... Είναι μια επιλογή». Στη συνέχεια συνέκρινε τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας με τους «Ναζί», λέγοντας ότι «δεν υπάρχουν άμαχοι στη Γάζα» και ότι αυτή η περιοχή δεν αξίζει ανθρωπιστική βοήθεια. «Δεν υπάρχουν αμέτοχοι άνθρωποι στη Γάζα». Τα σχόλια προκάλεσαν οργή στη Δύση. Μόνο η Μόσχα εξεπλάγη που ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δεν το αναφέρει [9].

Είναι πολύ πιθανό ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ουάσιγκτον συνεχίζει να εξοπλίζει το Ισραήλ ενώ απαιτεί άμεση κατάπαυση του πυρός: εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προμηθεύουν πλέον το Τελ Αβίβ με όπλα για τη σφαγή των κατοίκων της Γάζας, θα μπορούσε το τελευταίο να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εναντίον όλων των λαών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων των Ισραηλινών.

Στην Ουκρανία, οι «ριζοσπάστες εθνικιστές» είχαν σχεδιάσει να εκβιάσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες με το ίδιο επιχείρημα: την πυρηνική απειλή ή, ελλείψει αυτής, την απειλή των βιολογικών όπλων [10]. Το 1994, η Ουκρανία, η οποία διέθετε ένα τεράστιο απόθεμα σοβιετικών ατομικών βομβών, υπέγραψε το Μνημόνιο της Βουδαπέστης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσία της παρείχαν εγγυήσεις εδαφικής ακεραιότητας με αντάλλαγμα τη μεταφορά όλων των πυρηνικών όπλων της στη Ρωσία και την υπογραφή της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT). Ωστόσο, μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς το 2014 (EuroMaidan), οι «ριζοσπάστες εθνικιστές» εργάστηκαν για την εκ νέου πυρηνικοποίηση της χώρας. Η τελευταία ήταν απαραίτητη στα μάτια τους για να εξαλείψουν τη Ρωσία από το πρόσωπο της Γης.

Στις 19 Φεβρουαρίου 2022, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολόιμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε στην ετήσια Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου ότι θα αμφισβητήσει το Μνημόνιο της Βουδαπέστης προκειμένου να επανεξοπλίσει τη χώρα του με πυρηνικά όπλα. Πέντε ημέρες αργότερα, στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ρωσία ξεκίνησε την ειδική της στρατιωτική επιχείρηση κατά της κυβέρνησης στο Κίεβο για την εφαρμογή του ψηφίσματος 2202 του ΟΗΕ. Είχε θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα την κατάσχεση των μυστικών και παράνομων αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου της Ουκρανίας. Μετά από οκτώ ημέρες μαχών, ο ενεργειακός πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια καταλήφθηκε από τον ρωσικό στρατό.

Σύμφωνα με τον Αργεντινό Ραφαέλ Γκρόσι, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, ο οποίος μίλησε τρεις μήνες αργότερα, στις 25 Μαΐου 2022, στο Φόρουμ του Νταβός, η Ουκρανία είχε αποθηκεύσει κρυφά 30 τόνους πλουτωνίου και 40 τόνους ουρανίου στη Ζαπορίζια. Σε τιμές αγοράς, αυτό το απόθεμα άξιζε τουλάχιστον 150 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωνε: «Το μόνο πράγμα που λείπει [από την Ουκρανία] είναι ένα σύστημα εμπλουτισμού ουρανίου. Αλλά αυτό είναι ένα απλό τεχνικό ζήτημα και για την Ουκρανία δεν είναι ένα άλυτο πρόβλημα». Ωστόσο, ο στρατός του είχε ήδη αφαιρέσει μεγάλο μέρος αυτού του αποθέματος από το εργοστάσιο. Οι μάχες εκεί συνεχίστηκαν για μήνες. Αν οι ριζοσπάστες εθνικιστές τα είχαν ακόμα, θα είχαν κάνει αυτό που κάνουν σήμερα οι «ρεβιζιονιστές σιωνιστές»: θα απαιτούσαν όλο και περισσότερα όπλα και, σε περίπτωση άρνησης, θα απειλούσαν να χρησιμοποιήσουν τα αποθέματα, δηλαδή να ξεκινήσουν τον Αρμαγεδδώνα.

Ας επιστρέψουμε στα σημερινά πεδία μάχης. Τι παρατηρούμε; Στην Ουκρανία και την Παλαιστίνη, η Δύση συνεχίζει να παρέχει ένα εντυπωσιακό οπλοστάσιο στους «ακραίους εθνικιστές» και, σε μικρότερο βαθμό, στους «ρεβιζιονιστές σιωνιστές». Ωστόσο, δεν έχουν καμία λογική ελπίδα να απωθήσουν τους Ρώσους ή να σφαγιάσουν όλους τους κατοίκους της Γάζας. Στη χειρότερη περίπτωση, μπορούν να οδηγήσουν τους συμμάχους τους να αδειάσουν τα οπλοστάσιά τους, να θυσιάσουν όλους τους Ουκρανούς σε μάχιμη ηλικία και να απομονώσουν διπλωματικά το κράτος-παρίας του Ισραήλ. Παρεμπιπτόντως, μήπως ο Moshe Dayan δεν έλεγε: «Το Ισραήλ πρέπει να είναι σαν λυσσασμένο σκυλί, τόσο επικίνδυνο που να μη μπορεί να ελεγχθεί».

Ας θεωρήσουμε ότι αυτές οι φαινομενικά καταστροφικές συνέπειες είναι στην πραγματικότητα ο στόχος τους.

Ο κόσμος τότε θα χωριζόταν στα δύο, όπως ήταν κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, εκτός από το ότι το Ισραήλ θα είχε γίνει το κατακάθι της παγκόσμιας κοινωνίας. Στη Δύση, οι Αγγλοσάξονες θα εξακολουθούσαν να είναι οι κυρίαρχοι, ειδικά επειδή θα ήταν οι μόνοι που να διαθέσουν όπλα, διότι οι σύμμαχοί τους θα είχαν εξαντλήσει τα δικά τους αποθέματα όπλων προς την Ουκρανία. Ένα απομονωμένο Ισραήλ, όπως ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν αναγνωριζόταν πραγματικά μόνο από το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, θα εξακολουθούσε να εκπληρώνει την αποστολή που του έχει αρχικά ανατεθεί: να κινητοποιήσει στην υπηρεσία της αυτοκρατορίας την εβραϊκή διασπορά που θα φοβόταν ένα νέο κύμα αντισημιτισμού.

Αυτό το ζοφερό όραμα είναι το μόνο που μπορεί να επιτρέψει στους Αγγλοσάξονες να μην καταρρεύσουν και να έχουν πάντα υποτελείς, ακόμη και αν δεν θα έχει πλέον μεγάλη σχέση με τη δύναμή τους στην εποχή της «παγκοσμιοποίησης». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουν τεθεί τον εαυτό τους στη σημερινή άρρηκτη κατάσταση. Οι «ακραίοι εθνικιστές» και οι «ρεβιζιονιστές σιωνιστές» τους εκβιάζουν, αλλά σκοπεύουν να τους χειραγωγήσουν για να χωρίσουν τον κόσμο στα δύο και να διατηρήσουν ό,τι μπορούν από την υπεροχή τους.