Το ιμπεριαλιστικό Ιράν γίνεται αντιιμπεριαλιστικό

Οι Πέρσες σχημάτισαν τεράστιες αυτοκρατορίες ενώνοντας γειτονικούς λαούς παρά να κατακτήσουν τα εδάφη τους. Περισσότερα έμποροι παρά πολεμιστές, επέβαλαν τη γλώσσα τους για μια χιλιετία σε όλη την Ασία, κατά μήκος των κινεζικών δρόμων του μεταξιού. Τα Φαρσί, που μόνο εκείνοι μιλούν σήμερα, είχε ένα καθεστώς συγκρίσιμο με τα Αγγλικά σήμερα. Τον 16ο αιώνα, ο Κυρίαρχος τους αποφάσισε να αλλαξοπιστήσει το λαό του στον σιισμό προκειμένου να τον ενοποιήσει δίνοντάς του μια ξεχωριστή ταυτότητα στο κόρφο του μουσουλμανικού κόσμου. Αυτή η θρησκευτική ιδιαιτερότητα χρησίμευσε ως βάση για την Αυτοκρατορία των Σαφαβιδών.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, η χώρα έπρεπε να αντιμετωπίσει τις άγριες ορέξεις των βρετανικής, οθωμανικής και ρωσικής αυτοκρατοριών. Εντέλει, μετά από τρομερό λοιμό που προκλήθηκε σκόπιμα από τους Βρετανούς και σκότωσε 6 εκατομμύρια ανθρώπους, η Τεχεράνη χάνει την αυτοκρατορία της ενώ το Λονδίνο επιβάλλει μια δυναστεία οπερέτας, αυτή των Παχλαβί, το 1925, για να μπορέσει να εκμεταλλεύεται τις πετρελαιοπηγές για δικό του μόνο όφελος.

Το 1951, ο πρωθυπουργός Mohammad Mossadegh εθνικοποιεί την Anglo-Persian Oil Company. Εξαγριωμένα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες καταφέρνουν να τον ανατρέψουν διατηρώντας τη δυναστεία Παχλαβί. Για να αντιμετωπίσουν τους εθνικιστές, μετατρέπουν το καθεστώς σε φοβερή δικτατορία, απελευθερώνοντας έναν πρώην στρατηγό Ναζί, τον Fazlollah Zahedi, από τις φυλακές τους και επιβάλλοντας τον ως πρωθυπουργό. Ο τελευταίος δημιούργησε μια πολιτική αστυνομική δύναμη, τη SAVAK, της οποίας τα στελέχη ήταν πρώην αξιωματικοί της Γκεστάπο (δίκτυο Stay-behind).

Σε κάθε περίπτωση, αυτό το επεισόδιο ξύπνησε τη συνείδηση του Τρίτου Κόσμου για την οικονομική εκμετάλλευση της οποίας είναι το θύμα. Σε αντίθεση με τη γαλλική αποικιοκρατία εποικισμού, η βρετανική αποικιοκρατία δεν είναι παρά μόνο μια μορφή οργανωμένης λεηλασίας. Πριν από αυτήν την κρίση, οι βρετανικές εταιρείες πετρελαίου δεν πλήρωναν περισσότερο από το 10% των κερδών τους στους πληθυσμούς που εκμεταλλεύονταν. Ενώ οι Βρετανοί φωνάζουν για κλοπή κατά τη διάρκεια της εθνικοποίησης, οι Ηνωμένες Πολιτείες συντάχθηκαν με τον Mossadegh και πρότειναν μοίρασμα 50/50. Υπό την ώθηση του Ιράν, αυτή η εξισορρόπηση θα συνεχιστεί στον κόσμο καθ ’όλη τη διάρκεια του εικοστού αιώνα.

Σταδιακά εμφανίστηκαν δύο κύρια κινήματα αντιπολίτευσης μέσα στην αστική τάξη: πρώτα οι Κομμουνιστές που στηρίζονταν από τη Σοβιετική Ένωση και έπειτα οι Τρίτοι Κοσμικοί γύρω από τον φιλόσοφο Αλί Σαριάτι. Αλλά ήταν ένας κληρικός, ο Ρουχολά Χομεϊνή, ο οποίος, μόνος του, κατάφερε να ξυπνήσει τον φτωχό τον λαό.

Κατά τον ίδιο, είναι καλό να θρηνήσεις το μαρτύριο του Προφήτη Χουσεΐν, αλλά είναι πολύ καλύτερο να ακολουθήσεις το παράδειγμά του και να καταπολεμάς την αδικία, μια διδασκαλία που τον έκανε να θεωρηθεί αιρετικός από τους υπόλοιπους σιίτες κληρικούς. Μετά από 14 χρόνια εξορίας στο Ιράκ, μετακόμισε στη Γαλλία όπου εντυπωσίασε πολλούς αριστερούς διανοούμενους όπως ο Jean-Paul Sartre ή ο Michel Foucault.

Οι Δυτικοί έκαναν τον Σάχη Ρεζά Παχλαβί τον «αστυνομικό της Μέσης Ανατολής». Φρόντιζε να συντρίψει τα εθνικιστικά κινήματα. Ονειρευόταν να επανασυνδεθεί με το λαμπρό παρελθόν της χώρας του, της οποίας γιόρτασε την 2.500η επέτειο με χολιγουντιανό μεγαλείο, σε ένα χωριό σκηνών στην Περσέπολη. Κατά τη διάρκεια του πετρελαϊκού σοκ του 1973, συνειδητοποίησε τη δύναμη που είχε στη διάθεσή του.
Σκοπεύει τότε να αποκαταστήσει μια πραγματική αυτοκρατορία και ζητά βοήθεια από τους Σαούντ. Οι τελευταίοι ενημερώνουν αμέσως τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αποφασίζουν να εξαλείψουν τον σύμμαχό τους Παχλαβί, ο οποίος παράγινε άπληστος, και να τον αντικαταστήσουν με τον γέρο Ayatollah Khomeini (77 ετών τότε), τον οποίο θα περιβάλλουν με πράκτορές τους. Αλλά πριν απ ’όλα, το MI6 καθαρίζει το τοπίο: οι κομμουνιστές τίθενται στη φυλακή, ενώ ο ιμάμης των φτωχών, ο Λιβανέζος Μούσα Σαντρ, εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στη Λιβύη και ο Αλί Σαριάτι δολοφονείται στο Λονδίνο. Οι Δυτικοί καλούν τον άρρωστο Σάχη να φύγει από τη χώρα του για λίγες εβδομάδες για να θεραπευτεί.

Την 1η Φεβρουαρίου 1979, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί επέστρεψε θριαμβευτικά από την εξορία. Μόλις έφτασε στην άσφαλτο του αεροδρόμιου της Τεχεράνης, πήγε με ελικόπτερο στο νεκροταφείο της πόλης όπου μόλις είχαν θαφτεί 600 άνθρωποι που είχαν σφαχθεί κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων εναντίον του Σάχη. Προς γενική έκπληξη, εκφώνησε ένα λόγο, όχι ενάντια στη μοναρχία, αλλά βίαια αντιιμπεριαλιστικό. Κάλεσε τον στρατό να μην υπηρετεί πλέον τη Δύση, αλλά τον ιρανικό λαό. Η αλλαγή καθεστώτος που είχαν οργανώσει οι αποικιακές δυνάμεις μετατρέπεται αμέσως σε επανάσταση.

Ο Χομεϊνί επιβάλλει ένα πολιτικό καθεστώς ξένο προς το Ισλάμ, το Velayat-e faqih , εμπνευσμένο από τη Δημοκρατία του Πλάτωνα του οποίου ήταν σπουδαίος αναγνώστης: η κυβέρνηση θα τεθεί υπό την καθοδήγηση ενός σοφού, του ίδιου στη προκειμένη περίπτωση. Απομακρύνει όλους τους φιλο-δυτικούς πολιτικούς έναν προς έναν. Η Ουάσινγκτον αντιδρά οργανώνοντας μερικές απόπειρες στρατιωτικού πραξικοπήματος και, στη συνέχεια, μια εκστρατεία τρομοκρατίας από πρώην κομμουνιστές, τους Μουτζαχεντίν του Λαού. Εντέλει, πληρώνει - μέσω του Κουβέιτ - το Ιράκ του προέδρου Σαντάμ Χουσεΐν ως αντεπαναστατική δύναμη.

Ακολούθησε ένας φοβερός πόλεμος διάρκειας μιας δεκαετίας κατά τον οποίο οι Δυτικοί υποστήριξαν κυνικά και τα δύο στρατόπεδα. Για να εξοπλιστεί, το Ιράν δεν διστάζει να αγοράσει αμερικανικά όπλα από το Ισραήλ («υπόθεση Ιράν-Κόντρας). Ο Χομεϊνί μεταμορφώνει την κοινωνία. Ανάπτυξε στον λαό του τη λατρεία των μαρτύρων και μια εξαιρετική αίσθηση της θυσίας. Όταν το Ιράκ βομβάρδισε τους Ιρανούς πολίτες με τυφλούς πυραύλους, απαγόρεψε στον στρατό να αντιδράσει με παρόμοιο τρόπο, ισχυριζόμενος ότι τα όπλα μαζικής καταστροφής είναι αντίθετα με το όραμα του για το Ισλάμ, γεγονός που παράτεινε τις μάχες για λίγο περισσότερο.

Μετά από ένα εκατομμύριο θανάτους, ο Σαντάμ Χουσεΐν και ο Ρουχολά Χομεϊνί συνειδητοποίησαν ότι ήταν τα παιχνίδια της Δύσης. Και έτσι έκαναν ειρήνη. Ο πόλεμος τέλειωσε όπως ξεκίνησε, χωρίς λόγο. Ο σοφός γέρος πέθανε λίγο αργότερα, όχι χωρίς να διορίσει τον διάδοχό του, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Τα επόμενα δεκαέξι χρόνια θα είναι αφιερωμένα στην ανοικοδόμηση.

Η χώρα είναι αναίμακτη και η επανάσταση δεν είναι πλέον παρά μόνο ένα σύνθημα χωρίς περιεχόμενο. Συνεχίζουν να φωνάζουν "Θάνατος στην Αμερική!" κατά τα κηρύγματα της Παρασκευής, αλλά ο «Μεγάλος Σατανάς» και το «Σιωνιστικό καθεστώς» έχουν γίνει προνομιούχοι συνεργάτες. Οι πρόεδροι Χασεμί Ραφσαντζανί, και μετά ο Μοχάμεντ Χαταμί, οργανώνουν την οικονομία γύρω από τα έσοδα από το πετρέλαιο. Η κοινωνία χαλαρώνει και οι αποκλίσεις των εισοδημάτων διευρύνονται ξανά.

Ο Χασεμί Ραφσαντζανί, ο οποίος έκανε την περιουσία του με το εμπόριο όπλων της υπόθεσης «Ιράν-Κόντρας», πείθει τον Χαμενεί να στείλει τους Φρουρούς της Επανάστασης να πολεμήσουν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μαζί με τους Σαουδάραβες και υπό τις διαταγές του ΝΑΤΟ. Ο Χαταμί, εν τω μεταξύ, δημιουργεί μια προσωπική σχέση με τον κερδοσκόπο George Soros.

( Συνεχίζεται ...)