Ο στρατηγός Chamel Roukoz είναι η πιο νομιμοποιημένη προσωπικότητα του Λιβάνου για να μεταρρυθμίσει τη χώρα. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προτιμούσαν τον στρατηγό Τζόζεφ Άουν (άσχετο με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας) να παίζει το ρόλο του «δικτάτορα» (με την αρχαία ρωμαϊκή έννοια του όρου).

Ένα δομικό πρόβλημα που κληρονομήθηκε από το παρελθόν

Από την αρχή των γεγονότων στο Λίβανο, είχαμε τονίσει ότι το διαρθρωτικό πρόβλημα δεν ήταν η διαφθορά, αλλά η οργάνωση αυτής της χώρας σύμφωνα με ένα ομολογιακό κοινοτικό σύστημα [1]. Περαιτέρω, προτού το τραπεζικό πρόβλημα γίνει δημόσιο, είχαμε ανακοινώσει και εξηγήσει ότι, όπως και όλες οι τράπεζες, οι λιβανέζικες κατέχουν μόνο το ένα δέκατο των καταθέσεων τους. Επομένως, όταν προκύπτει ένα μεγάλο πολιτικό πρόβλημα που διαβρώνει την εμπιστοσύνη, καμία τράπεζα δεν μπορεί να αποζημιώσει τους πελάτες της.

Συνεχίζουμε να ισχυριζόμαστε ότι οι Λιβανέζοι κάνουν λάθος να κατηγορούν τους διεφθαρμένους. Ο λαός είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την αποδοχή της συνέχισης αυτού του φεουδαρχικού συστήματος, που κληρονομήθηκε από την οθωμανική κατοχή, υπό την κάλυψη του ομολογιακού κοινοτισμού, που κληρονόμησε από τη γαλλική κατοχή. Οι ίδιες οικογένειες εξακολουθούν νε ελέγχουν τη χώρα για αιώνες. Ο εμφύλιος πόλεμος (1975-90) τις ανανέωσε ελάχιστα.
Είναι εκπληκτικό να ακούμε τους Μουσουλμάνους να αρνούνται τον οθωμανικό αποικισμό και τους Μαρωνίτες να υμνούν τη «Μητέρα Γαλλία» (sic). Ο καθένας έχει φυσικά λόγους να έχει διαπράξει αυτά τα λάθη, αλλά δεν είναι η τυφλή επιστροφή στο παρελθόν που θα δημιουργήσει ένα βιώσιμο μέλλον.

Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν θέλουν να καταστρέψουν τον Λίβανο

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν σαφώς την Χεζμπολάχ. Ωστόσο, όπως είπε ο στρατηγός Kenneth McKenzie, διοικητής της CentCom, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Βηρυτό, πρόκειται για έμμεση πίεση εναντίον του Ιράν. Κανείς δεν σκέφτεται να καταστρέψει την Χεζμπολάχ, η οποία είναι ο πρώτος μη κρατικός στρατός στον κόσμο. Κανείς δεν μηχανεύεται πόλεμο εναντίον του Λιβάνου και προπαντός όχι το Ισραήλ.
Αυτή η αποσαφήνιση είναι ακόμη πιο απαραίτητη, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν απειλήσει τον Λίβανο με αντίποινα εάν δεν αποδεχτεί την άνομη διαχωριστική γραμμή που έθεσε ο Πρέσβης Φρέντερικ Χοφ. Οριοθετεί τις θαλάσσιες ζώνες του Ισραήλ και του Λιβάνου, έτσι ώστε να διευκολύνει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου από το Τελ Αβίβ. Άσκησαν επίσης πίεση στον Λίβανο, σύμφωνα με τις τακτικές ανάγκες τους εναντίον της Συρίας, ζητώντας του να αποφύγει οποιαδήποτε παρέμβαση. Την επόμενη μέρα απαίτησαν να φιλοξενήσει και να κρατήσει τους πρόσφυγες, ώστε να βυθίσουν την οικονομία της Δαμασκού.

Όσον αφορά το Ισραήλ, αυτή η χώρα κυβερνάται ταυτόχρονα από δύο πρωθυπουργούς. Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι αποικιοκράτης με την αγγλοσαξονική έννοια του όρου. Σκοπεύει να επεκτείνει το έδαφος του Ισραήλ «από τον Νείλο έως τον Ευφράτη», όπως συμβολίζεται από τις δύο γαλάζιες λωρίδες της ισραηλινής σημαίας. Ο δεύτερος πρωθυπουργός, Beny Gantz, είναι Ισραηλινός εθνικιστής, ο οποίος θέλει να ζήσει ειρηνικά με τους γείτονές του. Οι δύο άντρες παραλύουν ο ένας τον άλλον, ενώ η Τσαχάλ (IDF) ανησυχεί για τον όλεθρο που θα προκαλούσε η Χεζμπολάχ αυτή τη φορά στο Ισραήλ σε περίπτωση πολέμου.

Το περσικό σχέδιο που κανείς δεν θέλει

Ο Λίβανος είναι ένα τεχνητό κράτος σχεδιασμένο από τους Γάλλους. Δεν έχει καμία πιθανότητα να ζει σε αυτάρκεια και εξαρτάται υποχρεωτικά όχι μόνο από τους δύο γείτονές του, τη Συρία και το Ισραήλ, αλλά και από ολόκληρη την περιοχή.

Η πίεση των ΗΠΑ εστιάζεται στο Ιράν. Πριν από τρεις εβδομάδες, η στρατιωτική βάση του Tarchin (νοτιοδυτικά της Τεχεράνης) εξερράγη, προκαλώντας επίσημες παρελκυστικές δηλώσεις. Την περασμένη εβδομάδα, επτά μικρά ιρανικά στρατιωτικά πλοία εξερράγησαν στον Κόλπο. Αυτή τη φορά ούτε το Πεντάγωνο ούτε ο ιρανικός στρατός έκαναν ανακοινώσεις για το θέμα.

Από το 2013, το (σιϊτικό) Ιράν του Σεΐχη Χασάν Ρουχανί άλλαξε στόχους. Ο στρατηγικός του στόχος, που υιοθετήθηκε επίσημα το 2016, είναι η δημιουργία ομοσπονδίας κρατών με τον Λίβανο (σχετική σιιτική πλειοψηφία), τη Συρία (κοσμική), το Ιράκ (σιιτική πλειοψηφία) και το Αζερμπαϊτζάν ( τουρκο-σιίτικό). Η Χεζμπολάχ αποδέχτηκε αυτό το σχέδιο με τον «Άξονα της Αντίστασης» ενάντια των ισραηλινών και αμερικανικών εισβολών. Ωστόσο, δεν είναι μόνο το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες που αντιτίθενται, αλλά και εκείνοι που θα έπρεπε να συγκροτήσουν αυτήν την ομοσπονδία. Όλοι είναι αντίθετοι με την ανασύσταση μιας περσικής αυτοκρατορίας.

Ο Σαγίντ Χασάν Νασράλα, γενικός γραμματέας της Χεζμπολάχ, πιστεύει ότι αυτή η ομοσπονδία θα σεβόταν τα διαφορετικά πολιτικά συστήματα των κρατών που θα την συνθέτουν. Άλλοι, αντίθετα, ιδίως οι υποστηρικτές του βοηθού του γενικού γραμματέα, Ναμ Κασέμ, πιστεύουν ότι όλοι θα έπρεπε να παραδεχτούν τη διακυβέρνηση από σοφούς, όπως περιγράφεται από τον Πλάτωνα στο βιβλίο του Η Δημοκρατία και που θεσμοθετήθηκε στο Ιράν από τον Ιμάμη Ρουχόλα Χομεϊνί (ειδικός μελετητής του Έλληνα φιλόσοφου) υπό την ονομασία Velayat-e faqih . Η Χεζμπολάχ δεν είναι πλέον μόνο το δίκτυο Αντίστασης το οποίο έδιωξε τον Ισραηλινό κατακτητή από τον Λίβανο. Έγινε πολιτικό κόμμα με τις τάσεις και τις φατρίες του.

Ωστόσο, το Velayat-e faqih , ελκυστικό στο χαρτί, έγινε στην πράξη η εξουσία του Οδηγού της Επανάστασης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Το Ιράν σίγουρα δεν θα καταφέρει να επεκτείνει αυτό το σύστημα στους συμμάχους του, ειδικά όταν αμφισβητείται στο σπίτι του.
Είναι γεγονός: όλος ο κόσμος στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των εχθρών της, θαυμάζει την Χεζμπολάχ, αλλά σχεδόν κανείς δεν θέλει το ιρανικό σχέδιο, ούτε μπορεί να βασιστεί στη δέσμευση μόνο του Χασάν Νασράλα.

Την περασμένη εβδομάδα, ο πρεσβευτής του Ιράν στη Δαμασκό δήλωσε δημόσια ότι μοιράζεται τους στόχους της Ρωσίας εναντίον των τζιχαντιστικών στρατών, αλλά αποκλείεται για το μέλλον της περιοχής.
Για πρώτη φορά, ένας Ιρανός αξιωματούχος παραδέχτηκε αυτό που γράφουμε εδώ και πολύ καιρό: η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, επίσης, συμφωνούν σε αυτό το σημείο. Κανένας από εκείνους δεν θέλει αυτή τη λεγόμενη Σιιτική Ομοσπονδία της Αντίστασης.

Αυτή την εβδομάδα, η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν (τουρκο-σιίτικού) εναντίον της Αρμενίας (ρωσο-ορθόδοξης), έξω από την παραδοσιακή ζώνη σύγκρουσης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μαρτυρεί ότι το πρόβλημα που σχετίζεται με αυτό το σχέδιο Ομοσπονδίας επεκτείνεται στην περιοχή.

Η αποποίηση αυτού του φαντάσματος από την Χεζμπολάχ θα είχε σοβαρές συνέπειες γιατί θα διάλυε το όνειρο μιας νέας περσικής αυτοκρατορίας. Αλλά καθώς κανείς δεν το θέλει και δεδομένου ότι δεν είναι πιθανό να δει το φως της ημέρας, το Κόμμα του Θεού προτιμά να διατηρήσει την αμφιβολία για τη θέση του και να επωφεληθεί όσο το δυνατόν περισσότερο από τον Ιρανό σύμμαχό του.

Η πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύει να αναγκάσει την Χεζμπολάχ να κάνει αυτό το βήμα. Θα αρκούσε το Κόμμα του Θεού να δηλώσει ότι δεν επιλέγει αυτό το σχέδιο Ομοσπονδίας της Αντίστασης για να υποχωρήσει η επιθετικότητα της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της.

Πώς θεραπεύεται ο Λίβανος;

Ωστόσο, αυτό σε καμία περίπτωση δεν θα έλυνε το τρέχον πρόβλημα του Λίβανου. Η λύση προϋποθέτει ότι ο καθένας θα παραιτηθεί από τα ομολογιακά προνόμια της κοινότητάς του, δηλαδή όχι μόνο οι Μαρωνίτες στη προεδρία της Δημοκρατίας, οι Σουνίτες στη θέση του πρωθυπουργού και οι Σιίτες στη προεδρία της Εθνοσυνέλευσης, αλλά και από τις έδρες που δεσμεύονται στην Εθνοσυνέλευση · και ακόμα από όλες τις σεκταριστικές μορφές κατανομής των θέσεων στις δημόσιες υπηρεσίες. Μόνο τότε οι Λιβανέζοι θα μπορέσουν να διακηρύξουν την ισότητα όλων των πολιτών τους σύμφωνα με την αρχή «Ένας άνθρωπος, μια ψήφος» και τελικά να γίνουν η δημοκρατία που πάντα ισχυρίζονταν ότι ήταν και που δεν ήταν ποτέ.

Αυτό το γιγαντιαίο εργοτάξιο θα έθετε τέρμα σε μερικούς αιώνες σεκταρισμού χωρίς ωστόσο να προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο. Είναι επομένως σχεδόν αδύνατο να το επιτύχουν χωρίς να περάσουν από μια αυταρχική φάση, μόνη ικανή να παραλύσει τους ανταγωνιστές κατά τη μεταβατική περίοδο. Όποιος θα παίξει το ρόλο του μεταρρυθμιστή ταυτόχρονα θα πρέπει να έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας, χωρίς να είναι σε σύγκρουση με καμία από τις 17 κοινότητες πίστης.

Μερικοί κλείνουν προς τον στρατηγό Chamel Roukoz, τον νικητή του Fatah al-Islam (Μάχη του Nahr al-Bared, 2007) και του Σεΐχη Ahmed al-Assir (Μάχη της Σιδώνας, 2013). Αλλά αυτός ο διαπρεπής στρατιωτικός έχει την ατυχία να είναι ένας από τους γαμπρούς του προέδρου Μισέλ Άουν, γεγονός το οποίο, λόγω της σεχταριστικής διχοτόμησης, του στέρησε τον διορισμό ως επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εύχονται ότι αυτός που τελικά διορίστηκε σε αυτό το αξίωμα, ο στρατηγός Ιωσήφ Άουν (χωρίς συγγένεια με τον προηγούμενο), θα καταλάβει την εξουσία. Για να ανακτήσει τις πιθανότητες του, ο στρατηγός Chamel Roukoz μόλις έκανε έκκληση για παραίτηση των «τριών προέδρων», της Δημοκρατίας (του πεθερού του), της κυβέρνησης και της Εθνικής Συνέλευσης.

Ο τακτικός στρατός δεν έλαβε ποτέ τα απαραίτητα όπλα για να υπερασπιστεί τη χώρα και στηρίζεται ως εκ τούτου στην Χεζμπολάχ για να αποτρέψει μια νέα εισβολή του Ισραήλ. Ο Chamel Roukoz και ο Joseph Aoun είχαν πάντα καλές σχέσεις με το Κόμμα του Θεού. Και οι δύο διαθέτουν μια εικόνα αμεροληψίας σε όλες τις κοινότητες.

Μετάφραση
Κριστιάν Άκκυριά
Πηγή
Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα)

[1« Les Libanais, prisonniers de leur Constitution », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 21 octobre 2019, και « Λίβανος: οι αιτίες της τραπεζικής κρίσης του αιώνα », του Τιερί Μεϊσάν, μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα), Δίκτυο Βολταίρος, 17 Δεκεμβρίου 2019.