De Franse Revolutie werd niet uitgelokt door koninklijk misbruik.De Fransen dachten niet dat ze de monarchie zouden omverwerpen. Het waren de Parijzenaars, die ervan overtuigd waren dat de hoofdstad door buitenlandse legers zou worden aangevallen en dat de koning het niet zou verdedigen, die de wapens die in de Bastille-gevangenis waren opgeslagen in beslag namen.

De crisis van het kapitalisme

Historisch gezien begon de crisis van het Westen met de crisis van het Amerikaanse kapitalisme in 1929. In die tijd beweerde het merendeel van de boeken en kranten dat de concentratie van het kapitaal de economie steriliseerde door de concurrentie op vele gebieden te verhinderen. In een tijd van hongersnood in de VS werden destijds door de pers drie beleidsmodellen voorgesteld om deze economische impasse te doorbreken:

 Het Leninisme met de nationalisatie van alle productieve activa met het risico om alle individuele initiatieven te vernietigen;

 Het fascisme van Lenin’s voormalige vertegenwoordiger in Italië, Benito Mussolini, die niet van plan was om te vechten tegen de concentratie van het kapitaal, maar om het te organiseren in bedrijven, met het risico dat de werknemers alle mogelijkheden verliezen om zich te verzetten tegen malafide werkgevers;

 Het progressivisme van Franklin Roosevelt, voor wie de technologie geacht werd de economie te stimuleren en de oplossing te bieden voor het herstel van de concurrentie door het ontmantelen van grote bedrijven (volgens de doctrine van Simon Patten).

Het was Lenin zelf die het falen van de economische theorie in tijden van burgeroorlog opmerkte. Vervolgens heeft hij de buitenlandse handel geliberaliseerd en enkele particuliere ondernemingen in de Sovjet-Unie toegelaten (de Nieuwe Economische Politiek - NEP). Fascisme kan zich alleen maar ontwikkelen ten koste van vreselijke repressie. Het werd weggevaagd door de Tweede Wereldoorlog. Progressisme was de regel tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw, toen het werd uitgedaagd door de deregulering van Ronald Reagan en Margaret Thatcher.

Dit vierde model wordt nu ook uitgedaagd door de vernietiging van de middenklasse als gevolg van de globalisering. President Bush Sr. was van mening dat met de ondergang van de USSR het streven naar welvaart de militaire rivaliteit tussen Washington en Moskou zou moeten vervangen. Hij liet een aantal Amerikaanse bedrijven een alliantie aangaan met de Chinese Private Communist Party en de fabrieken naar de Chinese kust verplaatsen. Hoewel de Chinese arbeiders helemaal niet waren opgeleid, omdat de kosten van hun arbeid in China twintig keer lager waren dan in de Verenigde Staten, hebben deze bedrijven enorme winsten gemaakt, waardoor ze een veel grotere concentratie in bepaalde sectoren konden opleggen dan in 1929. Bovendien was het grootste deel van hun winst niet langer afkomstig van de productie van goederen en diensten, maar van de inkomsten uit hun liquide middelen. Het kapitalisme veranderde weer van aard: het was niet langer productief, maar was financieel geworden.

De Chinese arbeiders, die geleidelijk aan werden opgeleid, zijn nu net zo duur geworden als de Amerikaanse arbeiders, zodat de delokalisatie nu hun eigen land treft ten voordele van Vietnam en India. We zijn weer terug bij af.

De Amerikaanse bedrijven die zich ertoe verbonden hebben hun banen naar China te verplaatsen en hun activiteiten te financieren, zijn erin geslaagd hun ideologie van "economische globalisering" te combineren met de globalisering van het gebruik van nieuwe technologieën; twee zaken die niets met elkaar te maken hebben. Hoewel nieuwe technieken overal ter wereld kunnen worden gebruikt, kunnen ze niet tegelijkertijd worden gebruikt, omdat er energie en grondstoffen voor nodig zijn.

Zij hebben de minister van Defensie Donald Rumsfeld ervan overtuigd om de wereld in tweeën te delen: enerzijds een wereldwijd consumptiegebied rond de VS, Rusland en China, en anderzijds een grondstoffengebied om de eerstgenoemde te voeden. Het Pentagon besloot vervolgens de staatsstructuren van het uitgebreide Midden-Oosten te vernietigen, zodat de mensen in deze regio zich niet zouden kunnen verzetten tegen dit project, dat George W. Bush de "oorlog zonder einde" noemde.

Inderdaad, eeuwige oorlogen zijn begonnen in Afghanistan, Irak, Libië, Syrië en Jemen, telkens om andere redenen, maar steeds met dezelfde agressors, de jihadisten.

In 2017 besloten Donald Trump en Xi Jinping tegelijkertijd te strijden tegen dit fenomeen, het eerste met protectionistisch nationalisme en het tweede met economisch nationalisme. De voorgestelde belastinghervorming van Trump werd echter door het Congres verworpen: The Border Adjustment Act voorzag in het liberaliseren van de export en het belasten van alle importen met 20 procent. Xi Jinping richtte daarentegen een orgaan op om de conformiteit van de bedrijfsdoelstellingen met die van de natie te controleren, het Verenigd Front, ten tijde van het 19e Congres van de CCP. In de raad van bestuur van elke grote onderneming werd een staatsvertegenwoordiger geïntroduceerd.

Het feit dat Trump er niet in slaagde zijn belastingplan erdoor te krijgen, leidde ertoe dat hij dezelfde voordelen probeerde te bereiken door alleen een douaneoorlog tegen China te verklaren. De CCP heeft hierop gereageerd door te proberen zijn binnenlandse markt te ontwikkelen en zijn productie te richten op Europa. Deze laatste heeft daar onmiddellijk een prijs voor betaald, aangezien het economische probleem een politieke crisis veroorzaakt wanneer de regeringen geen oog hebben voor de benarde situatie van hun bevolking.

De crisis van de democratie

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is het niet de keuze van een nieuw politiek regime, maar de verdediging van collectieve belangen die tot revoluties leidt. In de moderne wereld zijn ze altijd bezig het patriottisme aan te wakkeren. In alle gevallen denken degenen die in opstand komen, terecht of onterecht, dat hun regeringen in dienst staan van buitenlandse belangen, dat ze geen bondgenoten meer zijn, maar vijanden.

De internationale orde die na de Tweede Wereldoorlog ontstond, moest het algemeen belang dienen, hetzij door een vorm van democratie, hetzij door een vorm van dictatuur van het proletariaat. In niet-soevereine staten zoals de NAVO of het Warschaupact kan een dergelijk systeem echter niet zolang functioneren. Ooit werden de leiders van deze staten ertoe gebracht hun volk te verraden en hun opperheer, de V.S. of de USSR, te dienen. Dit systeem werd al die tijd geaccepteerd, waarbij iedereen, terecht of onterecht, dacht dat het essentieel was om in vrede te kunnen leven. Deze reden bestaat vandaag de dag niet meer, maar de NAVO bestaat nog steeds, maar nu zonder legitimiteit.

De NAVO, een soort buitenlands legioen van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, heeft bedacht en gecreëerd wat de Europese Unie is geworden.

Aanvankelijk was het een kwestie van het verankeren van West-Europa in het Westerse kamp. Vandaag de dag is de Europese Unie op grond van de Verdragen ondergeschikt aan de NAVO in haar defensie. In de praktijk is het Noord-Atlantisch Bondgenootschap voor de volkeren van de EU een militair onderdeel van een geheel waarvan de EU het civiele onderdeel is. De NAVO legt haar normen op, bouwt de infrastructuur op die zij nodig heeft en wordt gefinancierd via ondoorzichtige instellingen. Dit alles wordt verborgen gehouden voor de ogen van de bevolking, die bijvoorbeeld te horen krijgt dat het Europees Parlement over de normen stemt, terwijl het slechts de door de Commissie gepresenteerde NAVO-teksten ratificeert.

Het lijdt geen twijfel dat de burgers, hoewel ze er zonder aarzeling aan zijn onderworpen, deze organisatie niet accepteren: ze hebben niet geprobeerd zich te verzetten tegen het ideaal van een Europese Grondwet.

Tegelijkertijd is het concept van de democratie ingrijpend veranderd. Het gaat er niet meer om de "macht van het volk" te garanderen, maar zich te onderwerpen aan de "rechtsstaat"; twee onverzoenlijke concepten. Van nu af aan zullen magistraten beslissen in de plaats van de mensen die het recht hebben om hen te vertegenwoordigen en die van dit recht worden beroofd. Deze overdracht van de soevereiniteit van het volk aan het gerechtelijk apparaat is onontbeerlijk om de effectieve overheersing van de Angelsaksen over de leden van de EU te handhaven. Vandaar de vastberadenheid van Brussel om de "rechtsstaat" op te leggen aan Polen en Hongarije.

De opstand

De ineenstorting van de levensstandaard van de gewone mensen in de VS onder Barack Obama leidde tot de verkiezing van Donald Trump. De versnelling van de Europese bedrijfsverplaatsingen als gevolg van de douaneoorlog tussen de VS en China heeft geleid tot de beweging van Gele Vesten in Frankrijk.

Deze volksopstand kwam tot stand in de eerste weken van de beweging (met de eis van het Referendum van Burgerinitiatieven)- RIC - van Étienne Chouard. Het lag in het verlengde van de kandidatuur van de komiek Coluche voor het Franse voorzitterschap in 1981 ("Tous ensemble pour leur foutre au cul") en de demonstraties van de Italiaanse komiek Beppe Grillo in 2007 ("Vaffanculo", d.w.z. "Fuck them"). Geleidelijk aan gaat de spot ’gepaard met een sterkere en meer obscene woede.

Het moet duidelijk zijn dat de kwestie van de weigering van de Amerikaanse militaire overheersing voorafging aan de economische globalisering, maar dat het de laatste was die de opstand heeft geopend. Evenzo moet men onderscheid maken tussen de patriottische eisen van de Gele Vesten, met de nationale vlag aan de top, en die van de Trotskysten die snel de controle over hun beweging overnamen en deze keerden door de symbolen van de Natie aan te vallen, waardoor de Arc de Triomphe en het standbeeld van de Marseillaise werden vernield.

Samengevat is de huidige opstand zowel de vrucht van driekwart eeuw Angelsaksische overheersing over de leden van de Europese Unie als van de hyperconcentratie van het geglobaliseerde kapitaal. Deze twee crises vormen samen een tijdbom die, als hij niet wordt onschadelijk gemaakt, ten koste van iedereen zal exploderen. Deze opstand is tot een werkelijke bewustwording van het probleem gekomen, maar heeft nog niet de noodzakelijke rijpheid bereikt om niet door de Europese regeringen te worden ondermijnd.

Door niet eens te proberen de problemen op te lossen hopen ze zo lang mogelijk van hun privileges te kunnen genieten zonder dat ze daarvoor verantwoordelijkheid hoeven te nemen.

Vertaling
Martien van den Hurk