Η Ουάσιγκτον αρνείται να ακούσει τη Ρωσία και την Κίνα

Αυτό το άρθρο είναι συνέχεια των:
1. « Η Ρωσία θέλει να αναγκάσει τις ΗΠΑ να σεβαστούν τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών », 4 Ιανουαρίου 2022.
2. « Η Ουάσιγκτον συνεχίζει το σχέδιο της RAND Corporation στο Καζακστάν και μετά στην Υπερδνειστερία », 11 Ιανουάριο 2022.

Ο δυτικός Τύπος δεν καταφέρνει πλέον να παρακολουθήσει τις σχέσεις μεταξύ των τριών μεγάλων (Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες και Ρωσία) επειδή τις κατακερματίζει. Εξετάζει κάθε πρόβλημα ξεχωριστά και αγνοεί τους δεσμούς μεταξύ τους. Προπαντός αγνοεί τη διαφορά μεταξύ του αγγλοσαξονικού δικαίου και του δικαίου των Ηνωμένων Εθνών, γεγονός που τον οδηγεί σε πολυάριθμα ερμηνευτικά σφάλματα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συναντήθηκαν τρεις φορές αυτήν την εβδομάδα για να συζητήσουν τις εγγυήσεις για την ειρήνη:
– στη Γενεύη σε επίπεδο αναπληρωτών υπουργών Εξωτερικών·
– στις Βρυξέλλες στην Επιτροπή ΝΑΤΟ-Ρωσίας·
– και τέλος στη Βιέννη, στον ΟΑΣΕ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επανέλαβαν την προειδοποίησή τους ενάντια στη στάθμευση 100.000 Ρώσων στρατευμάτων στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, ενώ η Ρωσία ήταν αγανακτισμένη με την άρνηση των ΗΠΑ να συζητήσουν την ειρηνευτική τους πρόταση.

Ταυτόχρονα, το Κογκρέσο των ΗΠΑ συζήτησε για κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ενώ το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επέκτεινε τη στάση του για τη Ρωσία στην Κίνα και το Υπουργείο Άμυνας εξετάζει το ενδεχόμενο να αυξήσει το πυρηνικό του οπλοστάσιο.

Στο παρασκήνιο, η Ουάσιγκτον ηγήθηκε μιας επιχείρησης για την αποσταθεροποίηση του Καζακστάν και έβαλε την Ευρωπαϊκή Ένωση να στήσει έναν πλήρη οικονομικό αποκλεισμό της Υπερδνειστερίας.

Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνηθούν περαιτέρω να λάβουν υπόψη τις επικρίσεις που τους απευθύνονται και να απαντήσουν στα ρωσικά επιχειρήματα, η Μόσχα απειλεί τώρα να αναπτύξει στρατεύματα στη λεκάνη της Καραϊβικής.

Το μόνο θετικό βήμα αφορά την πιθανή επανέναρξη των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ-Ρωσίας για τον έλεγχο των πυρηνικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς, μια Συνθήκη που αμφισβητήθηκε από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων

Όταν η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ έφτασε στη Γενεύη, δείπνησε αρχικά φιλικά με τους Ρώσους ομολόγους της και, στη συνέχεια, το επόμενο πρωί κατά την έναρξη των συνομιλιών, τους ενημέρωσε ότι η εντολή της περιοριζόταν στη συζήτηση για την ανάπτυξη αμερικανικών και ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.

«Άλλες προτεραιότητες είναι πιο σημαντικές για εμάς: μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, εξάλειψη της υποδομής που δημιουργήθηκε, άρνηση ορισμένων μέτρων, και όχι σε αμοιβαία βάση, αλλά σε μονομερή βάση από την πλευρά της Δύσης», είχε ήδη δηλώσει ο Σεργκέι Ριάμπκοφ. όταν έφτασε στη Γενεύη [1].

Ως εκ τούτου, οι Ρώσοι απάντησαν ότι η εντολή της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ δεν αντιστοιχούσε παρά μόνο παρεμπιπτόντως στο επίσημο αντικείμενο της συνάντησης: εγγυήσεις που διασφαλίζουν την παγκόσμια ειρήνη. Στη συνέχεια, η Wendy Sherman και ο Sergey Riabkov εξέτασαν τα θέματα που θα μπορούσαν να συζητήσουν αργότερα και κατέληξαν σε ένα μόνο: μια νέα Συνθήκη Μείωσης των Ενδιάμεσων Πυρηνικών Πυραύλων, δεδομένου ότι η Συνθήκη INF καταγγέλθηκε από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Την επόμενη μέρα η Wendy Sherman συμμετείχε στη συνεδρίαση της Επιτροπής ΝΑΤΟ-Ρωσίας στις Βρυξέλλες. Οι πρεσβευτές των Συμμάχων δυσκολεύονται να αξιολογήσουν τις προθέσεις της Ουάσιγκτον μετά την εγκατάλειψη του Αφγανιστάν στους Ταλιμπάν και την προδοσία της Γαλλίας με τη συμφωνία AUKUS. Η κυρία Σέρμαν τους άφησε λοιπόν να μιλήσουν πρώτα και μετά δήλωσε επί της ουσίας στη ρωσική αντιπροσωπεία: «Βέβαια, είμαστε τριάντα εδώ απέναντί σας, αλλά είμαστε μόνο ένας για τις θέσεις μας». Στη συνέχεια ζωγράφισε το τοπίο του τι θα γινόταν η Ευρώπη εάν η Ουάσιγκτον υποχωρούσε στη Μόσχα: για άλλη μια φορά μια ήπειρο χωρισμένη σε δύο ζώνες επιρροής, μια ατλαντική και η άλλη ρωσική, όπως κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Αυτή η παρουσίαση ξύπνησε τρομερές αναμνήσεις, έτσι ώστε οι πρεσβευτές των Συμμάχων να μην άκουσαν τίποτα άλλο. Οι αρνήσεις της ρωσικής αντιπροσωπείας, υπενθυμίζοντας ότι δεν ήταν Σοβιετική και δεν θέλει να μοιραστεί την ήπειρο, δεν ήταν πλέον παρά μόνο ένας θόρυβος φόντου. Ίσως οι Ρώσοι υπέβαλαν ξανά τα αιτήματά τους για σεβασμό του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του λόγου που δόθηκε, κανείς δεν θυμάται.

Ο Τύπος των ΗΠΑ σχολίασε αυτή τη συνάντηση, λέγοντας ότι έδωσε στο ΝΑΤΟ, που αποδοκίμασαν οι πρόεδροι Ντόναλντ Τραμπ και Εμανουέλ Μακρόν, έναν νέο λόγο ύπαρξης: να πολεμήσει τη Ρωσία.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η τρίτη συνάντηση, αυτή του ΟΑΣΕ στη Βιέννη, ήταν απλώς –κατά τα λόγια του Σεργκέι Λαβρόφ– «διασταλτική». Ο ΟΑΣΕ δεν έχει καμία εξουσία λήψης αποφάσεων, είναι απλώς ένα φόρουμ που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου για την αξιολόγηση των θέσεων. Η σουηδική προεδρία του Μόνιμου Συμβουλίου του ήταν στην εικόνα αυτής της χώρας, επίσημα ουδέτερης, αλλά η οποία συζητά εσωτερικά την προσεχή ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Οι σύμμαχοι στάθηκαν σε αμυντική θέση, ενώ οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να κερδίσουν χρόνο. Η συνάντηση δεν κατέληξε ούτε καν σε τελική ανακοίνωση.

Η Μόσχα περίμενε μια χονδρική απόρριψη των προτάσεών της από την Ουάσιγκτον, αλλά έμεινε έκπληκτη από τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί διπλωμάτες κατάφεραν να χειραγωγήσουν τα μέλη του ΝΑΤΟ και του ΟΑΣΕ. Είναι η δεύτερη φορά που ο Βλαντιμίρ Πούτιν έρχεται αντιμέτωπος με την αλόγιστη συμπεριφορά των Ευρωπαίων της Ένωσης. Θυμηθείτε, το 2007, όταν πίστευε ότι θα μπορούσε να αποξενώσει τους Δυτικοευρωπαίους από τον Αμερικανό άρχοντα τους πηγαίνοντας στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου και ζητώντας τους να αναρωτηθούν για το ζήτημα των συμφερόντων τους [2]. Πίστευε, λανθασμένα, ότι θα τραβούσε την προσοχή τους, ιδιαίτερα των Γερμανών. Το ίδιο φαινόμενο επαναλαμβάνεται και σήμερα.

Είναι σαφές ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση των Ρώσων, δεν θέλουν να είναι ανεξάρτητοι. Αποκηρύσσουν τη δική τους ευθύνη και προτιμούν να υποκύψουν σε μια παράνομη και σκληρή παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Υστερία στην Ουάσιγκτον

Στην Ουάσιγκτον, ο Λευκός Οίκος γνωρίζει ότι δεν έχει πλέον τα μέσα για την παγκόσμια πολιτική του, αλλά όχι η άρχουσα τάξη. Το Κογκρέσο ήταν θέατρο μεγαλοπρεπών θέσεων που κατήγγειλαν τη ρωσική αναίδεια και ιδιαίτερα αυτή του προέδρου της, Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι βουλευτές έφτασαν στο σημείο να συζητήσουν την επιβολή κυρώσεων στο ίδιο το άτομο του, κάτι που θα συνεπαγόταν τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με τη χώρα του. Κανείς δεν φαίνεται να συνειδητοποιήσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πλέον η κορυφαία στρατιωτική δύναμη στον κόσμο και ότι η Ρωσία και η Κίνα τις έχουν αντικαταστήσει.

Λιγότερο ανόητο από τις κυρώσεις κατά του προέδρου Πούτιν, το Κογκρέσο έχει ως επί το πλείστον αγωνία για την πιθανή επαναφορά των κυρώσεων κατά του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2. Ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Marco Rubio υπερασπίστηκε την ιδέα ότι θα πρέπει να τιμωρούνται οι Γερμανοί που κάνουν συμφωνία με τον «διάβολο», συμπεριλαμβανομένου του πρώην σοσιαλδημοκρατικού καγκελάριου Gerhard Schröder, ο οποίος ηγήθηκε της κατασκευής του αγωγού, ώστε να μην έχουν πλέον επιλογή [3]. Αντίθετα, οι Δημοκρατικοί, κατόπιν συμβουλών του Λευκού Οίκου, υποστήριξαν ότι θα ήταν σοφότερο να πειστούν οι Γερμανοί να επιλέξουν οι ίδιοι τη σωστή πλευρά, παρά να τους αναγκάσουν να το κάνουν. Η ουκρανική κυβέρνηση υποστήριξε αυτήν την προσέγγιση κοινής λογικής υπενθυμίζοντας ότι οι Γερμανοί είχαν διαπραγματευτεί εγγυήσεις με τη Ρωσία έτσι ώστε να μην χρησιμοποιήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου της ως όπλο [4].

Αυτή η τραγελαφική συζήτηση ήταν δυνατή μόνο επειδή όλος ο κόσμος έχει ξεχάσει τον λόγο που οδήγησε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να άρει τις κυρώσεις κατά του Nord Stream 2 λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-ΗΠΑ στη Γενεύη [5]: ήταν ένα μέσο διαβίβασης στους Ευρωπαίους του λογαριασμού των ζημιών του πολέμου στη Συρία. Θα πλήρωναν για φθηνό ρωσικό αέριο, αλλά λίγο ακριβότερο από το αναμενόμενο. Κανείς δεν θυμάται καν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχασαν αυτόν τον πόλεμο.

Όλα συνεχίζονται σαν να μην έχει συμβεί τίποτα

Μακράν από το να υποχωρήσει επί της ουσίας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει επεκτείνει τη ρωσική του αφήγηση στην Κίνα, η οποία υποστηρίζει τη Ρωσία. Όχι μόνο η Ρωσία θα ήθελε να εισβάλει στην Ουκρανία και να επεκτείνει την κυριαρχία της σε όλη την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, αλλά και η Κίνα θα ήθελε να κατακτήσει ολόκληρη τη Θάλασσα της Κίνας.

Αν και η διαμάχη με τη Ρωσία είναι ύστερη από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, αυτή με την Κίνα πηγαίνει πολύ πιο πίσω, στην τραγική περίοδο της αποικιοκρατίας.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ βασίζεται σε απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης του 2016, που καταδικάζει την Κίνα στην εδαφική διαμάχη με τις Φιλιππίνες, για να απορρίψει τα επιχειρήματα του Πεκίνου [6]. Ωστόσο, ένα διαιτητικό δικαστήριο δεν είναι δικαστήριο και δεδομένου ότι η Κίνα δεν αναγνωρίζει αυτό το Δικαστήριο, το τελευταίο δεν διαιτήτευσε απολύτως τίποτα, αλλά απλώς επικύρωσε μόνο τη φιλιππινέζικη εκδοχή της διαφοράς. Αυτό το επεισόδιο, μακράν από το να συμβάλλει στην καθιέρωση οτιδήποτε, επιβεβαιώνει τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες ερμηνεύουν το διεθνές δίκαιο γενικά και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών ειδικότερα.

Η Κίνα διεκδικεί δικαίως τα νησιά που κυβερνούσε τον 18ο αιώνα και τα οποία εγκατέλειψε όταν κατέρρευσε κάτω από τα χτυπήματα της αποικιοκρατίας. Τα περισσότερα παρέμειναν ακατοίκητα μέχρι πριν από περίπου 30 χρόνια, δηλαδή μέχρι τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ισχυριζόμενες ότι τα αποδίδουν στους συμμάχους τους σε αυτή τη ζώνη, επιδεικνύουν τον ίδιο κατακτητικό ιμπεριαλισμό με το να θέσουν την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη υπό τις διαταγές του ΝΑΤΟ.

Περαιτέρω, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, η Ουάσιγκτον συνέχισε την επιχείρησή της για την αποσταθεροποίηση του Καζακστάν με την υποστήριξη της στις εκκλήσεις για ανατροπή του καθεστώτος που διεκδικεί ο Mukhtar Ablyazov από το Παρίσι. Τέλος, ενθάρρυνε την Ευρωπαϊκή Ένωση να οργανώσει τον αποκλεισμό της Υπερδνειστερίας, αυτού του μη αναγνωρισμένου κράτους που σφηνώνεται μεταξύ της Ουκρανίας και της Μολδαβίας [7]. Αν φαίνεται ότι έχασε στο Καζακστάν, ετοιμάζει ήδη το επόμενο επεισόδιο στην Υπερδνειστερία.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες κλείνονται στην άρνησή τους και στέλνουν απεσταλμένους σε κάθε υποτελή τους για να τους προειδοποιήσουν για μια επικείμενη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας μετά από μια πρόκληση υπό ψεύδη σημαία.

Προσωρινό συμπέρασμα

Αυτή η εβδομάδα έδειξε, όπως θα περίμενε κανείς, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν σκοπεύουν να σεβαστούν ούτε τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών ούτε τον λόγο τους. Δεν θα κάνουν πίσω πουθενά από μόνες τους. Οι προτάσεις τους στοχεύουν, στη καλύτερη περίπτωση, στη διατήρηση του status quo.

Η στρατηγική τους φαίνεται να βασίζεται στην ιδέα ότι οι Ρώσοι και οι Κινέζοι δεν θα τολμήσουν να ξεκινήσουν τη σύγκρουση. Αυτή είναι η « θεωρία του τρελού άνθρωπου» (madman theory) που χρησιμοποίησε κάποτε ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον κατά της Σοβιετικής Ένωσης: ναι, κάνω λάθος και μπορεί να μην είμαι ο ισχυρότερος, αλλά είμαι τρελός και οι αντιδράσεις μου είναι αλόγιστες και απρόβλεπτες. Δεν με νοιάζει να κερδίσω, μπορώ να τα σπάσω όλα. Αυτή η στάση μοιάζει με κτύπημα στο πόκερ. Δεν επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να κερδίσουν τον πόλεμο του Βιετνάμ.

Η Ρωσία προφανώς προέβλεψε το επόμενο χτύπημα όταν δημοσίευσε το σχέδιο Συνθήκης Εγγύησης Ειρήνης. Ωστόσο, θα πρέπει να το προσαρμόσει γιατί η Ουάσιγκτον κατάφερε να συγκεντρώσει όλους τους φοβισμένους υποτελείς της. Εάν θα υπάρξει σύγκρουση, θα είναι πυρηνική και σίγουρα θα οδηγήσει σε εκατοντάδες εκατομμύρια θύματα.

Εάν η Ουάσιγκτον προγραμματίζει την επόμενη αψιμαχία στην Υπερδνειστερία, η Μόσχα είναι έτοιμη να κάνει την επόμενη κίνηση, πιθανότατα στη λεκάνη της Καραϊβικής, στο πρότυπο της κρίσης των πυραύλων της Κούβας του 1962. Θα είχε σκοπό να προκαλέσει ένα σοκ για να συνειδητοποιήσει η αμερικανική άρχουσα τάξη ότι δεν έχει πλέον την ανωτερότητα που τόσο πολύ έχει χρησιμοποιήσει και καταχραστεί.