Zelensky klemgezet door Moskou en Washington

Tijdens een gesprek in Brussel tien dagen geleden met een ruimdenkende leider van het Europees Parlement hoorde ik hem zeggen dat het Oekraïense conflict zeker complex was, maar dat de meest voor de hand liggende conclusie was dat Rusland dat land was binnengevallen. Ik antwoordde dat het internationaal recht Duitsland, Frankrijk en Rusland verplichtte Resolutie 2202 uit te voeren, hetgeen alleen Moskou had gedaan. Vervolgens herinnerde ik hem aan de verantwoordelijkheid om de bevolking te beschermen als hun eigen regering faalt. Hij onderbrak me en vroeg me: "Als mijn regering zich beklaagt over het lot van haar burgers in Rusland en dat land aanvalt, vindt u dat dan normaal? Ja," antwoordde ik, "als je een resolutie van de Veiligheidsraad hebt. Heb je er een? Onthutst veranderde hij van onderwerp. Drie keer vroeg ik hem of we konden praten over de Oekraïense "integraal-nationalisten". Drie keer weigerde hij. We gingen beleefd uit elkaar.

De kwestie van de verantwoordelijkheid om te beschermen [R2P] zou genuanceerd moeten worden. Dit beginsel staat geen oorlog toe, maar een politieoperatie, uitgevoerd met militaire middelen. Daarom waakt het Kremlin ervoor dit conflict geen "oorlog" te noemen, maar een "speciale militaire operatie". Beide termen verwijzen naar dezelfde feiten, maar "speciale militaire operatie" beperkt het conflict. Zodra zijn troepen Oekraïne binnenkwamen, maakte de Russische president Vladimir Poetin duidelijk dat hij niet van plan was het gebied te annexeren, maar alleen de door de Oekraïense "nazi’s" vervolgde bevolking te bevrijden. In een vorig lang artikel heb ik erop gewezen dat de term "nazi’s" weliswaar correct is in historische zin, maar niet overeenkomt met de manier waarop deze mensen naar zichzelf verwijzen. Zij gebruiken de uitdrukking: "integraal-nationalisten". Laten we niet vergeten dat Oekraïne de enige staat ter wereld is met een expliciet racistische grondwet.
Dat het internationaal recht Rusland in het gelijk stelt, betekent niet dat het een blanco cheque heeft. Iedereen moet de manier waarop zij de wet toepast bekritiseren. De westerse wereld vindt Rusland nog steeds "Aziatisch", "woest" en "bruut", ook al hebben zij zelf bij vele gelegenheden aangetoond veel destructiever te zijn.

Omkering van de situatie

Nu het Russische en het westerse perspectief zijn verduidelijkt, is het duidelijk dat verschillende gebeurtenissen een westerse verschuiving teweeg hebben gebracht.

– We gaan de winter in, een streng seizoen in Midden-Europa. De Russische bevolking weet al sinds de invasie van Napoleon dat zij zo’n groot land niet kan verdedigen. Dus leerden ze de uitgestrektheid van hun gebied en de seizoenen te gebruiken om hun aanvallers te verslaan. In de winter is het front enkele maanden bevroren. Iedereen kan zien dat, in tegenstelling tot het verhaal dat de Russen verslagen zijn, het Russische leger de Donbass en een deel van Novorussia heeft bevrijd.

– Voordat de winter viel, trok het Kremlin de bevrijde bevolking die ten noorden van de Dnjepr woonde terug en trok vervolgens zijn leger terug, waarbij het deel van Kershon dat op de noordelijke oever van de Dnjepr lag, werd verlaten. Voor het eerst markeerde een natuurlijke grens, de rivier de Dnjepr, een scheidslijn tussen de gebieden die door Kiev worden gecontroleerd en die welke door Moskou worden gecontroleerd. Het ontbreken van natuurlijke grenzen was al tijdens het interbellum de oorzaak van de ondergang van alle opeenvolgende machten in Oekraïne. Nu is Rusland in een positie om stand te houden.

– Vanaf het begin van het conflict kon Oekraïne rekenen op onbeperkte hulp van de Verenigde Staten en hun bondgenoten. Door de tussentijdse verkiezingen in de VS heeft de regering-Biden echter haar meerderheid in het Huis van Afgevaardigden verloren. Vanaf nu zal de steun van Washington beperkt zijn. Ook de Europese Unie stuit op haar grenzen. De bevolking heeft geen begrip voor de stijgende energiekosten, de sluiting van sommige fabrieken en de onmogelijkheid om zich normaal te verwarmen.

– Nadat ze de communicatievaardigheden van de acteur Volodymyr zelensky hebben bewonderd, beginnen mensen in sommige machtskringen zich vragen te stellen over de geruchten over zijn plotselinge fortuin.In acht maanden oorlog zou hij miljardair zijn geworden. De beschuldiging is oncontroleerbaar, maar het schandaal van de Pandora Papers (2021) maakt haar geloofwaardig. Is het nodig om enorme offers te brengen om de donaties niet te zien aankomen in Oekraïne, maar verdwijnen in offshore bedrijven?

De Angelsaksen (dat wil zeggen Londen en Washington) wilden van de G20 in Bali een anti-Russische top maken. Zij hebben aanvankelijk gelobbyd voor de uitsluiting van Moskou van de Groep, zoals zij ook bij de G8 hebben gedaan. Maar als Rusland afwezig was geweest, zou China, verreweg de grootste exporteur ter wereld, niet zijn gekomen. Dus kreeg de Fransman Emmanuel Macron de opdracht om de andere gasten een bloedige verklaring tegen Rusland te laten ondertekenen. Twee dagen lang zorgden westerse persbureaus ervoor dat de deal in kannen en kruiken leek. Maar uiteindelijk sloot de slotverklaring, waarin het westerse standpunt werd samengevat, het debat af met de woorden: "Er waren andere standpunten en verschillende beoordelingen van de situatie en de sancties. Wij erkennen dat de G20 niet het forum is om veiligheidsvraagstukken op te lossen, maar wij weten dat veiligheidsvraagstukken aanzienlijke gevolgen kunnen hebben voor de wereldeconomie". Met andere woorden, voor het eerst zijn de westerse mogendheden er niet in geslaagd hun wereldbeeld aan de rest van de wereld op te leggen.

De val

Erger nog: het Westen drong een video-interventie van Volodymyr Zelensky op, zoals ze op 24 augustus en 27 september hadden gedaan in de VN-Veiligheidsraad. Maar terwijl Rusland in september in New York tevergeefs had geprobeerd zich ertegen te verzetten, heeft het dit in november in Bali aanvaard. In de Veiligheidsraad heeft Frankrijk, dat het voorzitterschap bekleedde, het reglement van orde geschonden door een staatshoofd per video het woord te geven. Bij de G20 daarentegen nam Indonesië een absoluut neutraal standpunt in en was het onwaarschijnlijk dat het zou accepteren hem zonder Russische toestemming het woord te geven. Dit was duidelijk een valstrik. President Zelensky, die niet weet hoe deze organen werken, trapte erin.

Nadat hij een karikatuur had gemaakt van de actie van Moskou, riep hij op tot uitzetting uit de... "G19". Met andere woorden, de kleine Oekraïner gaf namens de Angelsaksen een bevel aan de staatshoofden, premiers en ministers van Buitenlandse Zaken van de 20 grootste wereldmachten en werd niet gehoord. In werkelijkheid ging het geschil tussen deze leiders niet over Oekraïne, maar over de vraag of zij al dan niet dienstbaar waren aan de Amerikaanse wereldorde. Alle Latijns-Amerikaanse, Afrikaanse en vier Aziatische deelnemers zeiden dat deze overheersing voorbij was; dat de wereld nu multipolair is.

De westerse deelnemers moeten de grond onder hun voeten hebben voelen schudden. Zij waren niet de enigen. Volodymyr Zelensky zag voor het eerst dat zijn peetvaders, tot dan toe absolute meesters van de wereld, hem zonder aarzelen in de steek lieten om hun positie nog enige tijd te handhaven. Het is waarschijnlijk dat Washington samenwerkte met Moskou. De Verenigde Staten zien dat de dingen zich wereldwijd tegen hen keren. Ze zullen niet aarzelen om het Oekraïense regime de schuld te geven. William Burns, directeur van de CIA, heeft in Turkije al een ontmoeting gehad met Sergei Naryshkin, directeur van de Russische inlichtingendienst SVR. Deze gesprekken volgen op die van "Jake" Sullivan, de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur, met verschillende Russische functionarissen. Maar Washington heeft niets te onderhandelen in Oekraïne. Twee maanden voor het conflict in Oekraïne heb ik uitgelegd dat de kern van het probleem niets te maken heeft met dat land, net zo min als met de NAVO. Het gaat in wezen over het einde van de unipolaire wereld.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Volodymyr Zelensky enkele dagen na de G20-klap zijn Amerikaanse sponsors voor het eerst publiekelijk tegensprak. Hij beschuldigde Rusland ervan een raket op Polen te hebben afgevuurd en bleef bij zijn bewering, terwijl het Pentagon zei dat dit onjuist was en dat het een Oekraïense verdedigingsraket was. Voor Zelensky was het een voortzetting van het Verdrag van Warschau, gesloten op 22 april 1920, door de integrale nationalisten van Symon Petliura met het regime van Piłsudski; om Polen in een oorlog met Rusland te duwen. Dit was de tweede keer dat er bij Washington een belletje ging rinkelen. Ze heeft het niet gehoord.

Waarschijnlijk zullen deze tegenstrijdigheden zich niet meer in het openbaar manifesteren. De westerse standpunten zullen verzachten. Oekraïne is gewaarschuwd: de komende maanden zal het moeten onderhandelen met Rusland. President Zelensky kan nu zijn ontsnapping voorbereiden want zijn gehavende landgenoten zullen hem niet vergeven dat hij hen bedrogen heeft.