De moord op de Iraanse generaal Qassem Soleimani, waarvoor president Donald Trump toestemming heeft gegeven, heeft een kettingreactie op gang gebracht die zich tot buiten het Midden-Oosten uitbreidt. Dit was de bedoeling van de persoon die tot deze daad heeft besloten. Soleimani was al lang in het vizier van de VS, maar de presidenten Bush en Obama hadden geen toestemming gegeven voor zijn moord. Waarom heeft president Trump het gedaan? Om verschillende redenen, waaronder het persoonlijke belang van de president om zijn verwijdering uit het ambt te vermijden door zich te presenteren als een trouwe verdediger van "Amerika" in het gezicht van een bedreigende vijand. Het fundamentele motief voor het besluit om Soleimani te vermoorden, dat door de diepe staat is genomen voordat het Witte Huis het nam, moet echter worden gezocht in een factor die pas de laatste jaren kritisch is geworden voor de belangen van de VS: de groeiende Chinese economische aanwezigheid in Iran.

Iran speelt een sleutelrol in de nieuwe zijderoute die Peking in 2013 heeft gelanceerd en die zich in een vergevorderd stadium van voltooiing bevindt: het bestaat uit een wegen- en spoorwegnet tussen China en Europa door Centraal-Azië, het Midden-Oosten en Rusland, in combinatie met een zeeroute over de Indische Oceaan, de Rode Zee en de Middellandse Zee. Voor weg-, spoor- en haveninfrastructuur in meer dan 60 landen zijn investeringen van meer dan 1 biljoen dollar gepland. In dit kader is China bezig met investeringen van ongeveer 400 miljard dollar in Iran: 280 in de olie-, gas- en petrochemische industrie; 120 in de transportinfrastructuur, inclusief olie- en gaspijpleidingen. De verwachting is dat deze investeringen, die over een periode van vijf jaar worden gedaan, dan worden verlengd.

In de energiesector heeft het staatsbedrijf China National Petroleum Corporation van de Iraanse regering een contract gekregen voor de ontwikkeling van het offshoreveld South Pars in de Perzische Golf, de grootste aardgasreserve ter wereld. Daarnaast zet zij zich samen met een ander Chinees bedrijf, Sinopec (driekwart staatsbedrijf), in voor de ontwikkeling van de productie van de olievelden in West-Karoun. In weerwil van het Amerikaanse embargo verhoogt China de Iraanse olie-invoer. Nog ernstiger voor de Verenigde Staten is het feit dat in deze - en andere - handelsovereenkomsten tussen China en Iran het toenemende gebruik van de Chinese renminbi en andere valuta, in toenemende mate met uitsluiting van de dollar, wordt voorzien.

In de vervoerssector heeft China een contract ondertekend voor de elektriciteitsvoorziening van 900 km Iraanse spoorlijnen, als onderdeel van een project om het hele netwerk tegen 2025 van elektriciteit te voorzien, en zal het waarschijnlijk een contract ondertekenen voor de hogesnelheidslijn van meer dan 400 km. De Iraanse lijnen zijn verbonden met de 2.300 km lange lijn die al in gebruik is tussen China en Iran en die de transporttijd voor vracht verkort tot 15 dagen in plaats van 45 dagen over zee. Via Tabriz, een grote industriestad in het noordwesten van Iran - vanwaar een 2.500 km lange gaspijpleiding naar Ankara in Turkije loopt - zal de transportinfrastructuur van de nieuwe zijderoute Europa kunnen bereiken.

De overeenkomsten tussen China en Iran voorzien niet in militaire componenten, maar volgens een Iraanse bron zullen voor het toezicht op de locaties ongeveer 5.000 Chinese bewakers nodig zijn, die in dienst zijn van de constructiebedrijven in opdracht van de veiligheidsdiensten. Veelzeggend is ook het feit dat eind december de eerste marine-oefening tussen Iran, China en Rusland plaatsvond in de Golf van Oman en de Indische Oceaan.

Tegen deze achtergrond is het duidelijk waarom in Washington is besloten Soleimani te vermoorden: de militaire reactie van Teheran was om een militaire reactie uit te lokken om de greep op Iran aan te scherpen en het land te kunnen treffen, waarmee het Chinese project van de nieuwe zijderoute, waartegen de Verenigde Staten zich op economisch vlak niet kunnen verzetten, wordt getroffen. De kettingreactie die door de moord op Soleimani op gang is gebracht, heeft dus ook betrekking op China en Rusland, waardoor een situatie ontstaat die steeds gevaarlijker wordt.

Vertaling
Martien van den Hurk
Bron
Il Manifesto (Italië)