İsrail ile ilişkilerinin normalleşmesi karşılığında ABD’nin tam egemenliğini tanımasına güvenen Fas’ın, kendi toprakları olarak gördüğü « İspanyol Sahrası » üzerindeki haklarından hiçbir şekilde vazgeçme niyetinde olmadığı anlaşılıyor.

Washington’un İspanya ve Cezayir’e karşı Fas’a verdiği destek yeni bir olgu değil. Dışişleri Bakanı Henri Kissinger, Kral II. Hasan’ı « yeşil yürüyüş » (Sahra’da yürüyen 350.000 sivil) düzenlemeye teşvik etti. 1976’da İspanyol Sahra’nın dekolonizasyonu sırasında, bölge kısmen Moritanya ve Fas tarafından ilhak edildi. 1997’de bir başka ABD Dışişleri Bakanı James Baker, BM Genel Sekreteri’nin Sahra Özel Temsilcisi oldu.

Aralık 2020’de ABD ve Fas ortak askeri manevralar düzenledi. Bu vesileyle USS Eisenhower’dan kalkan uçaklar, izinsiz bir şekilde İspanya’ya ait Kanarya Adaları hava sahasını ihlal etti.

Gözü korkan İspanya, 11 Nisan’da Cezayir’in Polisario Başkanı İbrahim Ghali’yi Zaragoza askeri havaalanı üzerinden kendi topraklarında tedavi görmesi için gizlice nakletmesine izin verdi. Öte yandan, daha önce Madrid tarafından kapatılan « Tinduf kampında işkence » için kendisine yönelik iki şikayet uygun bir şekilde yeniden gündeme getirildi. Fas gizli servisleri, hastayı sahte kimlikle San Pedro de Logroño hastanesinde bulmayı başardı. Bir sulh hakiminin, Yargıç Santiago Pedraz’ın, onu video konferans yoluyla sorgulamasını sağladılar.

Eş zamanlı olarak Fas, resmi olarak derhal iadesini talep etti, ancak İspanya devam eden prosedürü gerekçe göstererek bunu reddetti. Madrid, Fas’ın daha önce İbrahim Ghali’nin İspanya’ya altı kez seyahat etmesi ve birkaç Polisario Cephesi liderinin hastaneye kaldırılmasına izin vermesiyle yaptığı U dönüşü karşısında şaşırdı.

Fas bunun üzerine yasadışı göçmenlerle İspanyol yerleşim bölgesi Ceuta’yı işgal etti. İki günde 9.000’den fazla göçmen. Amerika Birleşik Devletleri tarafından göçün siyaseten kullanımını doğrulayan bir nüfus nakliydi bu (Makedonya’ya nakledilen Kosovalılar, Türkiye’ye davet edilip ardından Avrupa’ya gönderilen Suriyeliler vb.).

Sulh hakimi, sorularını yanıtlayan İbrahim Ghali’nin olaylara karıştığını kanıtlayamadı. Dolayısıyla hala özgürdür. Bunun üzerine, Kanarya Adaları açıklarında 281 İspanyol’un ölümüyle ilgili yeni bir şikayet gündeme getirildi.

30 Mayıs’ta Cezayir, onu hastaneden tahliye etmek için bir uçak gönderdi, ancak uçak yere inemeden geri dönmek zorunda kaldı.

La Razon’a göre, İspanyol Sahrası Devlet Başkanı İbrahim Ghali, Franco döneminde İspanyol gizli servisi üyesiydi.

Çeviri
Osman Soysal